Bir arkadaşınızın panik atak geçirdiğine şahit olmak endişe verici bir şey olabilir. Çok basit gibi görünen durumlarda kendinizi çaresiz hissedebilirsiniz, ki çoğu zaman çok basit değildir. Olayın hızla geçip gitmesine yardım ermek için talimatları takip edin.
Olayı Tanıma
1Ne olup bittiğinin farkına varın. Panik bozukluğu olan insanlar birkaç dakika ya da birkaç saate kadar uzanan süre boyunca ani ve tekrar eden korku nöbetleri geçirirler, fakat nadiren vücudun fiziksel olarak o kadar uzun süre paniğe yetecek enerjisi olmadığı için sonlanır. Panik ataklar ortada gerçek bir tehlike olmadığında bile kontrol kaybı ya da bir yıkım korkusu tarafından ortaya çıkabilir. Bir panik atak belirli bir sebep olmaksızın ve uyarı olmadan gerçekleşebilir. En uç vakalarda belirtiler güçlü bir ölüm korkusu ile ilişkilendirilebilir. Oldukça acı verici olmalarına ve 5 dakikadan yaklaşık bir saate kadar sürebilmelerine rağmen panik ataklar tek başlarına hayat tehlikesi teşkil etmezler.
- Panik ataklar vücudu bireyleri kendi kontrolleri dışında hissettiren heyecan doruğuna ulaştırır. Beyin kendisini gerçek olsa da olmasa da vücudunu kurbanın algılanan bir tehlikeden kaçmasına ya da yüzleşmesine yardım etmek için devralmaya zorlayan bir yanlış savaş ya da kaçış moduna hazırlar.
- Kortizol ve adrenalin hormonları adrenalin bezlerinden kan dolaşımına doğru salınır ve süreç başlar. Bu da panik atağın kalbini oluşturur. Beyin, kendi içinde oluşan tehlikede ile gerçek tehlike arasındaki farkı ayırt edemez. Eğer ana ona inanırsanız beyniniz endişelendiği sürece tehlike gerçektir. Bu insanlar hayatları tehlikedeymiş gibi davranabilirler ve öyleymiş gibi hissederler. Gözünüzün önünde canlandırmaya çalışın: eğer biri boğazınıza bıçağı tutuyor ve “Boğazını keseceğim ama bekleyeceğim ve ne zaman yapacağıma karar vereceğimi tahmin etmeni sağlayacağım, her an olabilir.” diyor.
- Şu zamana kadar hiç panik ataktan ölen insan örneği bulunmamaktadır. Yalnızca eğer astım gibi daha önceden var olan bir sağlık durumuyla birleşirse ya da aşırı hareketler gerçekleşirse ( camdan atlamak gibi ) ölümcül olabilir.
2Belirtileri takip edin. Eğer bir insan daha önce panik atak geçirmemişse iki farklı seviyede panikleşecektir. ( İkincisi ne olup bittiğini bilmeyenler için. ) Eğer panik atak geçirmekte olduklarını belirleyebilirseniz bu problemi yarı yarıya hafifletir. Belirtiler şunları içerir :
- Çarpıntı ya da göğüs ağrısı
- Kalp atışında hızlanma (düzensiz kalp atışı )
- Kasıtlı derin nefes alıp verme (hızlı solup alıp verme )
- Titreme
- Baş dönmesi / dengeyi kaybetme / halsiz hissetme (bu genellikle aşırı nefes alma sonucunda gerçekleşir)
- Karıncalanma / parmaklarda uyuşma
- Terleme
- Mide bulantısı
- Mide krampı
- Ani ateş basması ya da titreme
- Ağız kuruluğu
- Yutkunma güçlüğü
- Kişiliğini kaybetme (his kaybı)
- Baş ağrısı
3Eğer kişinin ilk panik atak deneyimiyse acil tıbbi müdahale arayın. Şüphesiz ki, acil tıbbi yardım aramak her zaman en iyisidir. Eğer kişinin diyabeti, astımı ya da başka sağlık problemleri varsabunu yapmak iki kat daha fazla önemlidir. Kalp krizinin belirtilerine benzer olabilen panik atak belirtilerini ve işaretlerini not etmek çok önemlidir. Durumu değerlendirirken bunu aklınızda tutun.
4Atağın sebebini bulun. Hastayla konuşun ve onun panik atak mı geçirdiğini ya da acil tıbbi müdahale gerektirecek astım atağı ya da kalp krizi gibi diğer sağlık sorunu olup olmadığını belirleyin. Eğer daha önce tecrübe etmişlerse ne olup bittiği konusunda sizi aydınlatabilirler. Birçok panik atak bir sebebe sahip değildir ya da en azından en başında, panikleyen kişiler bilinçli bir şekilde sebebin farkında değillerdir. Bunun yüzünden, sebebi belirlemek mümkün olmayabilir. Eğer birey sebebini bilmiyorsa onu dileyin ve soru sormayı bırakın. Her şeyin iyi bir nedeni yoktur.
Kaynak
- https://www.nimh.nih.gov/health/topics/anxiety-disorders/index.shtml
- http://www.wikihow.com/Help-Someone-Having-a-Panic-Attack
- http://www.mdjunction.com/forums/panic-attacks-discussions/general-support/2335926-can-you-die-from-a-panic-attack
Esra Kocaman