Pusula Nasıl Kullanılır

Bir pusula vahşi doğada hayatta kalmamız için çok önemli bir cihazdır. Pusulayı, gezdiğiniz bölgenin iyi bir topoğrafik haritasıyla beraber doğru şekilde kullanarak, asla kaybolmayacağınızdan emin olabilirsiniz. Pusulanın temel kısım ve özelliklerini tanımayı ve yorumlamayı öğrenerek ilgili navigasyon yeteneklerinizi geliştirmeyi birkaç adımda öğrenebilirsiniz. Pusulanızı kullanmayı öğrenmeye başlamak için adım 1’e bakın.

Temelleri Öğrenmek

1. Pusulanın temel yapısını anlayın. Tüm pusula türlerinin dizaynları farklı olsa da , bütün pusulalarda dünyanın manyetik alanına göre kendini yönlendiren basit bir manyetize iğne mevcuttur. Basit bir saha pusulasında öğrenmeniz gereken şu temel kısımlar mevcuttur:

  • Taban plakası üzerinde pusulanın gömülü olduğu basit, plastik kısımdır.
  • Seyahat okunun yönü, taban plakasının pusuladan uzaktaki yönünü gösterir.
  • Pusula yatağı, manyetize pusula iğnesini içeren plastik halka şeklindeki basit yapıdır.
  • Döner kapsül, çemberin 360 derece açılarını gösteren bükümlü kadrandır.
  • Manyetik iğne, pusula yatağında yöne göre dönebilen iğnedir.
  • Yön oku, pusula yatağındaki manyetik olmayan oktur.
  • Yön çizgileri, pusula yatağında, yön oklarına paralel çizgilerdir.

2. Pusulayı doğru tutun. Pusulayı avcunuzun üzerinde, avcunuzu göğsünüzün önünde tutun. Bu seyahat ederken ki doğru pusula pozisyonudur. Eğer bir harita kullanıyorsanız, haritayı düz bir zemine koyun ve pusulayı doğru okuyabilmek için haritanın üzerine yerleştirin.

3. Neyin karşınızda olduğunu bulun. Hızlı bir alıştırma olarak, şu an hangi yönde bulunduğunuzu veya hangi yöne seyahat ettiğinizi bulun. Manyetik iğneye bakın. Eğer kuzeyde değilseniz, dönerek kuzeyi gösterecek şekilde hareket etmelidir.

  • Döner kapsülü hem yön okları hem de manyetik ok kuzeyi gösterene kadar çevirin ve daha sonra ilerlediğiniz yönü, seyahat okunun yönüne bakarak bulun. Eğer seyahat oku şimdi N ve E arasında ise kuzeydoğuya gidiyorsunuz demektir.
  • Seyahat okunun yönünün döner kapsülle kesiştiği dereceyi bulun. Eğer yön oku  N ve E arasında, derece 23 ise , 23 derece kuzeydoğuya gidiyorsunuz demektir.

4. Gerçek kuzey ile manyetik kuzey arasındaki farkı anlayın. İki değişik tipte “kuzey” olması kafa karıştırıcı olsa da, kolayca ikisinin farkını öğrenebilirsiniz ve pusulayı doğru kullanabilmeniz için bu farkı bilmek çok önemlidir.

  • Gerçek kuzey ya da harita kuzeyi, haritada bütün boylamların kesiştiği kuzey kutbundaki noktadır. Tüm haritalarda haritanın tepesinde gerçek kuzey gösterilir. Maalesef manyetik alanda olan değişimlerden dolayı, pusulanız gerçek kuzeyi değil manyetik kuzeyi gösterecektir.
  • Manyetik kuzey, manyetik alanın dünyanın ekseninden 11 derece eğimle bulunduğu manyetik alanı ifade eder, bazı noktalarda bu eğim 20 dereceye kadar çıkabilmektedir. Dünyada bulunduğunuz yere bağlı olarak , manyetik eğimi daima hesaba katmalısınız.
  • İlk bakışta fark önemsiz gözükse de, 1 millik (1.6 kilometrelik) bir seyahatte 1 derece sapma, sizi yoldan 30.5mt dışarı çıkarır.30-35 km’lik bir yolculukta rotadan sapmanızı düşünün. Eğim farkını hesaba katarak rotayı ayarlamak çok önemlidir.

[dropcap]5[/dropcap]Eğim farkını hesaba katın. Eğim farkı sizin haritanızdaki kuzeyle, pusulanızda gösterilen kuzey arasındaki herhangi bir noktadaki farktır. Pusulayı daha kolay kullanabilmek için, kerteriz olarak pusula ya da harita kullanmanıza göre, kerteriz derecenize eğim miktarını ekleyip, çıkartabilirsiniz.

  • Amerika Birleşik Devletleri’nde 0 eğim noktası Alabama, Illinois ve Wisconsin boylamlarından geçmektedir. Bu boylamın doğusunda, manyetik eğim batıya doğrudur ve manyetik kuzeyin gerçek kuzeyin birçok derece batısında kaldığını belirtir. Bu boylamın batısı için tersi geçerlidir. Seyahat edeceğiniz bölgenin eğim noktasını iyi bilmelisiniz.
  • Örneğin Batı eğimli bir bölgede pusula kerterizi alıyorsunuz. Bulunduğunuz bölgeye göre ilgili dereceyi ekleyerek haritada gerçek kerteriz noktanızı bulabilirsiniz. Doğu eğimli bir bölgede, dereceleri çıkarmak durumundasınız.

Pusula Kullanımı

1. Gittiğiniz yönü korumak için pusulanızdan yardım alın. Herhangi bir ormanda ya da açık alanda kaybolmadan ve gitmek istediğiniz yönü koruyarak yolunuza devam edebilmeniz için sık sık pusulanızla gittiğiniz yönü kontrol etmelisiniz. Pusulayı, hareket yönü oku ile hareket edilen yön çakışana kadar hareket ettirin ve o yöne doğru ilerlemeye başlayın. Ayrıca pusula iğnesinin başka bir yöne sapmasını engellemek için kuzeyi yön olarak hedeflemezseniz:

  • Açı kadranını (Döner bilezik), yönlendirme okunun yönü ile manyetik okun kuzeyi üst üste gelene kadar çevirin. Üst üste geldiklerinde hareket yönü oku gitmeniz gereken yönü gösterecektir.
  • Kuzey kutbu ile pusulanın kuzey yönü arasındaki açısal sapmaya bağlı olarak, açı kadranını doğru açıyı bulana kadar çevirirseniz bölgesel sapmadan kurtulabilirsiniz. Böylece hareket yönü oku ve açı kadranı doğru hizaya gelecektir.

2. Belirlediğiniz yönde ilerlemeye devam edin. Pusulayı yatay bir şekilde tutun, pusulanın manyetik okunun kuzeyi ile yönlendirme oku üst üste gelene kadar etrafınızda dönün ve hareket yönü okunun gösterdiği yöne doğru ilerleyin. Açı kadranının ayarladığınız konumunu bozmadan ilerlediğiniz yönü dilediğiniz kadar kontrol edebilirsiniz.

3. İlerlediğiniz yönde bulunan herhangi bir objeyi hedef olarak kabul edin. Yönünüzü kaybetmeden yolunuza devam edebilmeniz için hareket yönü okuna baktıktan sonra hareket yönü üzerinde uzak bir noktada bulunan herhangi bir objeyi (ağaç, tepe, göl, vb) hedefleyip o yöne doğru ilerlemelisiniz. Buradaki en önemli nokta yönü tam olarak takip edemeyecek kadar uzakta ve çok büyük olan (herhangi bir dağ gibi) hedefler seçmemektir. Ulaştığınız her hedef sonunda pusulanız yardımıyla kendinize yeni hedefler belirlemelisiniz.

  • Görüş alanının zayıfladığı durumlarda, eğer yanınızda başka biri varsa, siz olduğunuz yerde beklerken yanınızdaki kişiden hareket yönü okunun gösterdiği yöne doğru ilerlemesini isteyin. Yanınızdaki kişiden yürüdüğü sırada ilerlediği yönü sık sık belirtmesini isteyin ve görüş açınızdan çıkmadan önce sizi beklemesi için ona seslenin. Ulaşmanız gereken yere varana kadar bu döngüyü devam ettirebilirsiniz.

4. Seyahat rotanızı harita ile de doğrulayın. Öncelikle, haritanızı düz bir zemin üzerine yerleştirin. Pusulanızı yönlendirme okunu haritanın kuzeyini gösterecek şekilde yerleştirin. Eğer harita üzerindeki konumunuzu biliyorsanız, pusulanın uzun kenarının bulunduğunuz konumdan geçmesi için, yönlendirme okunun kuzeyi gösterdiğinden emin olarak pusulanızı yavaşça harita üzerinde kaydırın.

  • Bulunduğunuz konumu kapsayacak şekilde pusulanın uzun kenarıyla harita üzerine düz bir çizgi çekin. Çizdiğiniz bu yönü takip ederseniz, bulunduğunuz noktadan itibaren başlayan seyahat rotanız bu çizgi üzerinde kalacaktır.

5. Haritada yönünüzü bulmayı öğrenin. Bir yerden başka bir yere gitmek için ilerlemeniz gereken yönü harita üzerinde bulabilmeniz gerekebilir. Bunun için haritanızı düz bir zemin üzerine, pusulanızı da haritanın üzerine yerleştirmeniz gerekmektedir. Pusulanın uzun kenarını cetvel gibi kullanarak, bulunduğunuz konum ile gitmek istediğiniz yer arasında bir yol elde edebilirsiniz.

  • Açı kadranını yönlendirme oku haritanın kuzeyini gösterene kadar çevirmeniz pusulanın yönlendirme çizgilerini de haritanın kuzey-güney çizgileri ile aynı doğrultuya getirecektir. Açı kadranını bu şekilde ayarladıktan sonra haritaya ihtiyacınız kalmayacaktır.
  • Kuzey kutbu ile pusulanın kuzey yönü arasındaki açısal sapmayı, batıya sapma açısı olan yerlerde uygun açıyı ekleyerek; doğuya sapması olan yerlerde ise uygun açıyı çıkararak düzeltebilirsiniz. Buradaki dikkat edilmesi gereken nokta ise pusulada ilk defa rotanızı çizerken bu işlemin tersini yapmanız gerektiğidir.

6. Hedefinize ulaşmak için yeni rotalar çizin. Hareket yönü oku karşıyı gösterecek şekilde pusulayı elinizde yatay bir şekilde tutun ve ok yönünü rehber edinin. Pusulanın manyetik okunun kuzeyi yönlendirme oku ile çakışana kadar kendi etrafınızda dönün. Bu çakışmayı yakaladığınızda haritadaki rotanızı da yakalamış olacaksınız.

Kaybolma Durumunda Rotayı Yeniden Bulma

1. Kendinize haritada kolayca bulabileceğiniz 3 adet kolay fark edilebilen yer belirleyin. Kaybolduğunuz zamanlarda kesin olarak nerede olduğunuzu belirlemek, pusula ile yapılabilecek en zor ama hayat kurtarıcı şeydir. Eğer kendinize kolay fark edilebilen bir işaret belirlerseniz, tekrar doğru yönü bulmanız çok daha kolay olacaktır.

2. Hareket yönü okunun yönünü seçtiğiniz ilk belirgin işaretin üzerinde ayarlayın. Belirlediğiniz işaret kuzeyinizde değil ise, manyetik ok herhangi bir yöne sapabilir. Bu durumda açı kadranını, yönlendirme oku ile manyetik okun kuzeyi üst üste gelecek şekilde çevirmelisiniz. Yönlendirme oku ve manyetik okun kuzeyi üst üste geldiklerinde, bu yön size hareket yönü okunun olması gereken yönünü gösterecektir. Bu kısımdaki önemli nokta ise Kuzey kutbu ile pusulanın kuzey yönü arasındaki açısal sapmayı bulunulan yere göre düzeltmektir.

3. Seçtiğiniz işaretin harita üzerindeki yerini belirleyin. Haritayı düz bir zemine yerleştirdikten sonra pusulayı, yönlendirme okunun haritanın kuzeyini göstermesini sağlayacak şekilde yerleştirin. Yönlendirme okunun gösterdiği yönü değiştirmeden ve pusulanın uzun kenarının seçtiğiniz işaretten geçmesini sağlayacak şekilde pusulanızı kaydırın.

4. Bulunduğunuz konumu harita üzerinde bir üçgen haline getirmeye çalışın. Olabileceğiniz muhtemel pozisyonu içeren ve pusulanın uzun kenarını kullanarak, harita üzerine bir çizgi çekin. Çizdiğiniz bu çizgi, seçtiğiniz işaretleri kullanarak çizmeniz gereken 3 çizgiden birini oluşturmaktadır.

  • Yaptığınız bu işlemi belirlediğiniz diğer 2 işaret için de yapın ve bu çizgilerle harita üzerinde bulunduğunuz konumu gösteren bir üçgen elde edin. Bu üçgenin boyutunun belirlediğiniz rotaların doğruluğuna bağlı olduğunu unutmayın. Doğru rotalarla mümkün olduğunca en küçük üçgenleri elde edeceksiniz. Hatta yapacağınız denemeler sonucunda tek bir noktada kesişen ve kesiştiği noktada bulunduğunuz yeri kesin olarak gösteren üç çizgi elde edeceksiniz.

Video

Views:
171
Article Categories:
Genel

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir