Tarih Araştırmaları Nasıl Yapılır

  • Mayıs 22, 2020

Bir kanıya varmak maksadıyla mantığa ve bilme uygun bir şekilde yapılan araştırmaların tümüne o araştırmanın yöntemi denir. Tarih bilimi ve diğer bilimler mutlaka araştırmalarında yöntem kullanmalıdır. Tabi ki fen bilimlerinin ve sosyal bilimlerin kullandığı yöntemler birbirinden farklılık gösterir. Fen bilimleri yöntem olarak deneylere, labaratuvar ölçümlerine, gözlemlere, formüllere, yasa ve kurallara dayanırken Tarih ise bir sosyal bilim olarak geçmişte yaşanmış, sona ermiş olaylara dayanır. Tarihin bilim olarak değerlendirilmesi sorgulayıcı ve araştırıcı bir yapıyı barındırmasından ötürüdür.

Tarih biliminin yöntemi ise, tarihsel olayları inceleyip,açıklamaktır. Tarih araştırmalarında yöntemler temelde kaynak tarama, tasnif etme, tahlil etme, tenkit etme ve terkip olarak  5 başlık altında toplanır:

Tarih Araştırmalarında Kullanılan Yöntemler:

Tarih Araştırmaları Nasıl Yapılır Adım 1

1.Kaynak Tarama:

Tarihi bilgilerin güvenilir ve doğru olması maksadıyla bu yaşanmış olaylarla ilgili kaynaklara başvurmak gerekir. Tarihi bir olayla ilgili bilgi içeren her türlü materyal “kaynak” ismiyle adlandırılır. Tarih bilimi birçok özelliklere, niteliklere sahip birbirinden farklı kaynaklardan oluşur. Bu bilimin kaynakları Tarihçi olan insanların kullanım önceliğine ve kaynakların oluşmuş olduğu döneme göre iki sınıfa ayrılır:

  • Birinci elden kaynaklar
  • İkinci elden kaynaklar

Tarih biliminin kaynakları malzemenin türü ve bilgi veren kaynağın türüne göre de 4’e ayrılır:

  • Kalıntılar
  • Sözlü kaynaklar
  • Yazılı kaynaklar
  • Görüntülü,resmedilmiş ve sesli kaynaklar

2. Tasnif Etme (Sınıflandırma):

Konu hakkında incelenen kaynaklara ulaşıldıktan sonra bunlardan elde edilen veriler belli bir sistem dahilinde sınıflandırılır. Tarihle ilgilenen kişi araştırmasının konusuna ve amacına göre elde etmiş olduğu veri ve bilgileri istediği şekilde sınıflandırır. Sınıflandırma tamamlandıktan sonraki adımda ortaya çıkan eserin genel manada yazım planı yapılır.

3.Tahlil Etme (Çözümleme):

Bu adım elde etmiş olduğumuz veri ve bilgilerin yeterli olup olmadığının araştırıldığı bir adımdır. Elde edilmiş bilginin kanıtlanabilir, güvenilebilir ve nesnel olup olmadığına karar verilir. Bilgi tahlil edilince artık elimizdeki malzemeler kullanılabilir hale gelmiş olur.

4.Tenkit Etme(Eleştiri):

Belgelerde araştırılan konuyla ilgili bilgiler yanlış, sınırlı veya okunmuyor olabilir. Her yazarın olayı farklı anlaması ve farklı anlatması olasıdır. Bu sebepten ötürü yazılı olan kaynakların güvenilirliği, doğruluk derecesi vb. bilgiler tenkit etme adımında anlaşılır. Tenkit’de kendi işinde iç tenkit ve dış tenkit olarak ikiye ayrılır.

5.Terkip(Sentez Yapma):

Sınıflandırılan veri ve bilgilerin sırayla tahlil ve tenkit edilmesinden sonra derlenip bir araya getirildiği adımdır. Bu adımda artık veri ve bilgiler esere dönüştürülmek üzere gözden geçirilmeye başlanır. Bilgilerin hangi sırayla yapılandırılması gerektiği tespit edilir. Tespitlerin akabinde fazlalık olduğu düşünülenler çıkarılırken, eksiklik olduğu düşünülenler de eklenir. Daha sonraki adımda eser sade, akıcı ve anlaşılır bir şekilde yazıya dökülür.

Article Categories:
Tarih

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.