Kamp yaparken ya da kaybolduğumuzda, çoğumuz yönümüzü bulmak için pusulaları kullanırız. Peki, çoğu pusulanın aslında kuzeyi göstermediğiniz biliyor muydunuz? Evet, yanlış duymadınız! Aslında bu pusulalar, kuzey kutbundaki bir noktayı, yani manyetik kuzeyi, gösteriyor. Bu nokta gerçek kuzeye çok yakın ancak tam olarak o değil. Günlük hayatımızda bu küçük fark görmezden gelinebiliyor. Ancak siz gerçek kuzeyi bulma konusunda kararlıysanız, şanslısınız. Doğayı kullanarak çok kolay bir şekilde gerçek kuzeye ulaşabilirsiniz.
Metot 2: Pusula Kullanmadan Gerçek Kuzeyi Bulma
Kuzey Yarım Kürede Gerçek Kuzeyi Bulma
1Güneşin hareketinden yararlanın. Yönünüzü bulmanız gerekiyor ancak pusulanız yok mu? Üzülmeyin. Zaten pusulaların çoğu da gerçek kuzeyi göstermiyor. Doğadaki ipuçlarını kullanarak gerçek kuzeyi bulmak mümkün… Örneğin, güneş doğudan doğup batıdan batar. Bunu çocukluktan beri biliriz. İşte bu basit bilgiyi kullanarak kuzeyin nerede olduğuna dair bir tahmin yürütebilirsiniz. Güneş doğduktan hemen sonra, sağ kolunuzu güneşe doğru uzatın. İşte tam o an kuzeye bakıyor olacaksınız. Güneş batarken de sol kolunuzu güneşe doğru uzatın. Yine kuzeye bakıyorsunuz. Öğlen vaktinde güneş gökyüzünün güneyinde kalır. Güneşi arkanıza alın ve işte önünüzde yine kuzey…
- 1 ya da 1,5 metre boyunda bir çubuk alın ve bunu yere saplayın. Hemen gölgesinin boyunu işaretleyin. 15 dakika bekleyin. 15 dakika bekledikten sonra tekrar gölgesinin geldiği yeri işaretleyin. İlk işaretlediğiniz yere sol ayağınızı, ikinci işaretlediğiniz yere sağ ayağınızı koyun. Aşağı yukarı kuzeyi bulduğunuz demektir; kuzey yine önünüzde. (ölçüm yaptığınız yerin eğilimli olmadığını varsayarsak)
2Analog bir kol saati kullanın. Saatinizi kolunuzdan çıkarın ve akrep ileriyi gösterecek şekilde tutun. Daha sonra vücudunuzla hareket ederek, dönerek, akrebin güneşi işaret etmesini sağlayın. Saat 12 ile akrebin orta noktasını bulun. Bu nokta size kuzey güney hattını gösteriyor olacak.
- Diyelim ki saat şu an 4. 12 ile saat 4’ün orta noktası saat 2 olur. Akrep, yani güneş, 4’ün üzerinde iken kuzey güney hattı saat 2 üzerinde olacaktır. Peki, kuzey önümüzde mi arkamızda mı? Kuzey yarımkürede olduğumuz için, güneş gökyüzünde daima güneyde olacaktır. Yani kuzey arkamızda kalıyor.
- Yaz saati uygulamasında olan bir saat kullanıyorsanız işler biraz değişiyor. Bir önceki paragrafta kullandığınız saat 12 yerine 1’i kullanmalısınız.
3Doğadaki ipuçlarından faydalanın. Doğadaki bazı canlılar, özellikle bitkiler ve ağaçlar, bize yönler hakkında bilgi vermektedir. Bu ipuçları bilimsel olarak kanıtlanmamıştır ancak gerçek kuzeyin nerede olduğu hakkında tahmin yürütmede size yardımcı olacaktır. İşte bazı örnekler:
- Yosunlar: Daha çok güneş ışığı aldığı için ağaçların güney cephesinde daha yoğun ve canlı olabilir.
- Ağaçlar: Kuzey cephedeki yapraklar daha cansız ve seyrek olabilir çünkü güneş güney cepheye daha çok vurmaktadır.
- Karıncalar: Yapıların güney tarafında gezinebilirler çünkü duvarlar daha sıcak olur.
- Kar: Ağaçların ya da kayaların güney cephelerindeki kar daha çabuk eriyebilir.
4Kutup yıldızını, Polaris, kullanın. Gece kuzeyi bulmak şaşırtıcı derecede kolaydır, tabii neye baktığınızı bildiğiniz takdirde… Kutup yıldızı, gökyüzünün kuzeyinde parlar. Onu görebilirseniz gerçek kuzeyi bulabilirsiniz. Kutup yıldızını bulmanın farklı yolları vardır ancak en kolayı Büyükayı takımyıldızını kullanmaktır. Bilindiği üzere takımyıldızları kaşık şeklindedir. Büyükayı takımyıldızının kaşık şeklini gördüğünüzde, kaşığın ucundaki iki yıldızın doğrultusunu takip edin. Kutup yıldızını göreceksiniz.
- Maalesef, Kutup yıldızı sadece Kuzey yarımkürede görünüyor. Bu yöntemle Güney yarımkürede kuzeyi bulamazsınız.
5Ayı kullanın. Güneşin hareketleri gibi ayın hareketleri de doğu-batı yönündedir. Geceleri ayın hareketini kullanarak gerçek kuzeyi bulabilirsiniz. Gecenin erken saatlerinde sağ elinizi aya uzatın, yüzünüz kuzeye bakıyor olacak. Geç saatlerde ise sol elinizi aya uzatın ve karşınızda kuzey… Ayın en tepede olduğu zaman da doğru kuzeyi bulabilirsiniz. Ay da güneş gibi, en tepedeyken göğün güneyinde yer alır. Ayı arkanıza alırsanız kuzeye doğru bakıyor olursunuz.
Güney Yarım Kürede Gerçek Kuzeyi Bulma
1Güneşin hareketinden yararlanın. Kuzey yarımkürede ve Güney yarımkürede güneş ışınlarının ulaştığı yerler farklı olduğu için, Güney yarımkürede gerçek kuzeyi bulmak biraz daha farklı olacaktır. Güneş her yerde doğudan doğup batıdan batar evet ama gün içinde gökyüzündeki konumu farklıdır. Kuzey yarımkürede güneş daima göğün güneyindeyken, Güney yarımkürede de güneş daima göğün kuzeydedir. Bu da demek oluyor ki kuzeyi bulmak istediğiniz zaman, öğlen saatlerinde, yani güneş tam tepedeyken, güneşe yönelmek yeterli olacaktır.
2Analog bir kol saati kullanın. Bu yöntem de Kuzey yarımküredekinin tam tersi olacaktır. Saatinizi çıkarın ve saat 12 ileriyi gösterecek şekilde tutun. Daha sonra vücudunuzla dönerek saat 12’nin güneşi işaret etmesini sağlayın. Saat 12 ile akrebin orta noktasını bulun. Bu nokta kuzey-güney hattını gösteriyor.
- Diyelim ki saat 4. 12 ile 4’ün orta noktası 2 olur. Saat 12 güneşi gösterirken, kuzey-güney hattı saat 2 üzerinde olacaktır. Peki, kuzey önümüzde mi arkamızda mı? Güney yarımkürede olduğumuz için, güneş gökyüzünde daima kuzeyde olacaktır. Yani kuzey önümüzde kalıyor.
3Ayı kullanın. Kuzey yarımkürede olduğu gibi, Güney yarımkürede de geceleri ayın hareketini kullanarak gerçek kuzeyi bulabilirsiniz. Ay en tepedeyken göğün kuzeyinde yer alır. Doğrudan aya yönelirseniz kuzeye doğru bakıyor olursunuz.
Kaynak
http://www.wikihow.com/Determine-True-North
Ayşegül Karakaya