Tekne satın alınırken öncelikle ne amaçla alınacağı ve hangi liman şehrinde kullanılacağı önemlidir. Örneğin bir motor yat, açık deniz balıkçı kayığı olarak iyi bir performans göstermeyeceği gibi bir yelkenliyi nehirde kullanamazsınız. Bunlar belki uç örnekler ama ihtiyacınıza uygun bir şekilde tekne almanız gerektiğini de unutmamalısınız. Yani önemli olan tek bir teknenin her koşula uyum sağlayamayacağını unutmamaktır.Yaşadığınız yerdeki hava şartlarına ve seyre uygun tekneler sizler için avantajlı olacaktır. Yaşadığınız yerde yaygın olarak kullanılan tekne tipleri 2.el de daha avantajlı olacaktır. Tekneyi satın almadan önce bulunduğunuz şehirdeki küçük veya büyük limana gidip mümkünse o şekilde bir tekne bulup içerisinde zaman geçirmeniz yararlı olacaktır.
Çevrenizde bulunan liman veya liman kooperatifini ziyaret ederek satın almak istediğiniz teknenin benzerlerinin sahipleriyle görüşerek bilgi edinebilirsiniz. Tekne sahipleri ve kullanıcılar iyi ve kötü yanları hakkında sizleri bilgilendiricektir ve şunu da unutmamak gerekir ki limanda bulunduğunuz sürece mevcut liman kooperatiflerine ödenen kira bedellerini de sormayı ihmal etmemek lazım.
İnternet üzerinden ikinci el satışı yapan birçok web sitesi bulunmaktadır. Bunlar sayesinde kafanızdaki modeli arayıp, o modele ulaşmanız mümkündür. Her çeşitte, her fiyatta ürünü buralardaki satıcılarla irtibata geçerek satın alabilirsiniz. Acentalar da tekne satışında bilgi sahipleridirler.
İkinci el tekne alırken nelere dikkat etmeliyiz?
Bu tekneler genelde aktif olarak kullanıldığı için üstlerinde ilgili güvenlik malzemeleri ve diğer gerekli olabilecek ekstra malzemeler bulunacaktır. Bunların yanında muhtemelen kullanımdan dolayı sağı solu çizilmiştir. Bunlar çok da dert edilecek şeyler değildir. Belli bir bütçe ayrıldıktan sonra halledilecek bir durumdur. Genel olarak nelere bakacağımızı inceleyecek olursak:
Tekne tipi:
İlk olarak tekneyi hangi amaçla almak istediğiniz kafanızda oturtmalısınız. Gezme, balıkçılık, yelkencilik, su kayağı vb. Bundan sonra ne kadar bütçe ayırabileceksiniz bunu da bir köşeye koymalısınız. Her tekne hangi amaç için kullanılacaksa ona hizmet etmek amaçlı olarak üretilmiştir. Bu sebepten ötürü amacınız neyse ona göre bir tekne tipi belirlemelisiniz. Belirlediğiniz bütçeye göre güvenlik, rahatlık, performans vb. niteliklere sahip tekneleri bu konuda oldukça ün yapmış sahibinden.com internet sitesinden inceleyebilirsiniz.
Kullanılacağı yer:
Teknenizi nerede kullanacağınız konusu cevap bulmanız gereken sorulardan biridir. Şayet çevrenizdeki bir nehirde balık avlamak vb. şeyler için bu tekneyi kullanmak istiyorsanız bir bot sizin işinizi fazlasıyla görecektir. Ancak derin denizlerde balık avlamak gibi bir düşünceniz varsa bu konumda bu bot sizin işinize çok da yaramayacaktır. Bu sebeplerden dolayı teknenizi nerede kullanacağınıza karar vermelisiniz. Göl, akdeniz, karadeniz, okyanus nehir hangisinde tekneyi kullanacaksanız öncelikle onu belirleyin.
Boyut:
Teknede aynı kaç kişi yolculuk yapacaksınız bu da belirlemeniz gereken kriterlerden biridir. Sadece kendiniz zevk amaçlı mı seyahat edeceksiniz? Ailenizle birlikte hafta sonları mı seyahat edeceksiniz? Büyük bir arkadaş çevresiyle mi seyahat edeceksiniz? İşte bunun gibi soruların cevabını kafanızda oturtmalısınız. Çünkü her teknenin belirli bir taşıma kapasitesi bulunmaktadır. Teknede seyahat edecek kişilerin ortalama bir hesabını yaptıktan sonra teknede bulunması gerektiğini düşündüğünüz malzemeleri de hesaba katmalısınız. Bunlar mutfak gereçleri olabilir, mini bir tv, mini bir buzdolabı vb.
Çocuk faktörü:
Çocuklarınızla vakit geçirmekten haz duyan bir baba mısınız? O zaman tekne sizin ve çocuklarınız için beraber vakit geçirebileceğiniz mekanlardan biri olabilir. Çocuklarınızla da teknede vakit geçirme düşünceniz varsa tekne satın alırken onların da ihtiyaçlarını göz önünde bulundurmalısınız. Bu anlamda ufakta olsa kamarası olan bir tekne seçmenizde yarar var. İkinci en önemli konu ise can yelekleridir. Şayet çocuklarınız 1-4 yaşları civarındaysa her senede bir sürekli çocuklarınız gelişeceği için can yeleklerini de değiştirmeniz gerekecektir. 4 ve 4 yaşın altındaki çocuklar için teknenizde 1.tip çocuk yeleği bulunmalıdır. 5 ve üstü yaştaki çocuklar için ise 2. ve 3. tip can yelekleri bulunmalıdır.
Motor:
Satın alacağınız teknenin motor gücü bakımından belli minimum ve maksimum değerleri bulunmaktadır. Gitmek istediğiniz yere ne kadar sürede gitmek istiyorsunuz bu biraz da motor gücüyle bağlantılı bir durumdur. Benzinli, dizel, dış, jet, sabit motor gibi çeşitleri bulunmaktadır. Burada motor seçeneğine göre yaktığı yakıtında değişebileceğini göz önünde bulundurun. Bu çok önemli değil diyorsanız motor kapasitesi sizin için çok büyük bir etken değildir.
Teknenin duracağı yer:
Aldığınız tekneyi nerede tutmayı düşünüyorsunuz? Limanda veya nehirde bir yere demirleyecek misiniz yoksa römork vasıtasıyla karata mı çekeceksiniz? Teknenizi her nerede tutmayı düşünüyorsanız bunun için ilgili ekipmanlarınızın olmasına dikkat etmelisiniz. Demirleyecekseniz, demirlenecek bir yerin belirlenmesine ve gerekli ekipmanlarınızın olmasına dikkat etmelisiniz. Karaya çekecekseniz de aracınızın yükü çekebilecek güçte olduğundan emin olmalısınız.
Yapıldığı malzeme:
Tekne gövdeleri yapılmış oldukları malzemelere göre belli sınıflara ayrılır. Fiberglas, saç, ahşap, alüminyum,çelik gibi çeşitleri bulunmaktadır.
Fiberglas(Motor Yat):
Bazı limanlarda görürüz uzaktan kendini belli eder beyaz lüks yat işte tam kendisidir. Eğer fiberglas bir tekneyle ilgileniyorsanız yapısal macun hatası fiberin serilişi veya darbeden dolayı oluşan çatlaklara dikkat etmenizi öneririm, çatlaklar derin ise problem habercisidir. Bir de teknenin yaşı ile ilgili olan aşınma taban döşemelerinde ahşaplar arasındaki sikalarda aşınma göz ardı edilebilir.
Saç tekne:
Bu tekneler sıcak ve soğuktan çok hızlı etkilenirler. Böyle bir tekne alacaksanız yalıtımının yapılmış olmasına dikkat etmelisiniz. Bakım masraflarının fiber teknelere göre daha fazla olduğunu da göz önünde bulundurmalısınız.
Ahşap tekne:
Ahşap tekneler bozulmaya, çürümeye daha müsait teknelerdir. Bir süre sonra tekneniz çürüyüp, su almaya başlayabilir ve parçalanıp resmen yok olabilir. Bunun için daha sık bakım yaptırmanız gerekebilir. Sürekli boyayacaksınız vs. Bunun için çok da tercih edilmeyebilir. Hele ki uzun yol için tekne düşünüyorsanız bu ilk tercihiniz olmamalıdır.
Alüminyum tekne:
Her şeyden önce bu tekneler oldukça hafiftir. Hafifliğin yanında da çelik kadar sağlam. Alüminyum teknelerin en avantajlı tarafları ise boya derdinin olmamasıdır. En kötü tarafı ise galvanik karşı çok hassas bir ürün olmasından dolayı teknenizin yanlış yapılacak bir elektrik donanımı ile erimesine sebep olabilirsiniz.
Çelik tekne:
Ahşabın akabinden dünyada en denenmiş malzemelerden biri şüphesiz çeliktir. Çarpma gibi bir durumla karşılaşıldığında kolay kolay delinmeyen bir malzemedir ve üzerine binen malzemelere oldukça iyi mıvakemet göstermektedir.
Teknenizi nerede tutacağınız, hangi aktivitilerde kullanacağınız, bakımını nerede yapacağınız gibi durumları göz önüne alarak yapıldığı malzemelere göre seçiminizi yapabilirsiniz.
Göz önünde bulundurmanız gereken bazı püf noktalar:
- Kayışları ve hortumların aşınma kontrolü yapılmalıdır.
- Yağa pislik ve kumun karışıp karışmadığının kontrolü yapılmalı ve yağın yanık olmamasına dikkat edilmelidir.
- Filtreler temiz gözüküyorsa, bu belli aralıklarla temizlendiğinin işaretidir.
- Şanzıman (Önemli bir ekipmandır titreme ses pervaneyi boşa döndürme burdan kaynaklıdır.)
- Elektrik Tesisatı (Gerekli seyir fenerlerinin yanıp yanmadığı kontrol edilmelidir.)
- Radar (Olması zorunludur.)
- Teknenin herhangi bir kısmı onarım görmüş olabilir bunla ilgili sorularınızı satıcıya yöneltiniz bunların dışında kesinlikle kıç altına bakınız iç korozyon izleri veya pas izleri olup olmadığınız kontrol ediniz eğer varsa tekne su alıyor demektir.
- Zincirlik, halat can yelekleri ve diğer teçhizatların kötü durumda olmadığından emin olunuz . Keşif sırasında küf kokusuna dikkat ediniz. Motorun iyi muhafaza edildiğine emin olunuz ve motor mili titreşimini , pervane üzerindeki çatlak ve şaftaki boşluğa dikkat ediniz, motoru çalıştırarak yüksek devirde su akışını gözlemleyiniz.
Satın alma aşamasında sadece Belediye Ruhsatı ile seyir eden yatlara Liman Tescili mecburiyeti getirildiğinden bu yatların liman kayıtlarının yaptırılması ve seyir donanımlarını tamamlayarak Bağlama Kütük Ruhsatnamesi almaları zorunludur. Bunun yanında tekne boyutuna göre de Bağlama Kütük Harcı ödemek zorundasınız.