Çekingen kişilik bozukluğu insanların karşılaştığı çok zorlu rahatsızlıklardan birisidir. Çekingen kişilik bozukluk görülen insanlar, olumsuz yorumlara yönelik yetersizlik, utangaçlık ve aşırı duyarlılık duygularını uç noktalarda yaşarlar. Çekingen kişilik bozukluğu ya da kaçıngan kişilik bozukluğu, insanlarla etkileşim kurarken ya da onlarla birlikte vakit geçirirken kişinin tedirgin ve korunmasız hissetmesine neden olur. Ancak çekingen kişilik bozukluğu diğer insanlarla iletişim kurmayı durdurmaya ya da onlara güvenmemeyi gerektirmemelidir. Her birimizin hayatında, kendinden şüphe ettiği ya da güvensiz hissettiği bazı zamanların olduğu ya da olacağını bilmek size yardımcı olacaktır. Çekingen kişilik bozukluğu olan kişilerin aile bireyleri, arkadaşları ya da sevdikleri insanlar onlara karşı her zaman anlayış göstererek, empati kurarak ve sabırlı davranarak tedavi sürelerini destekleyebilirler. Gereken tedavi uygulanarak, zamanla çekingen kişilik bozukluğuna sahip kişilerin iyileştiği ve kendilerine olan güvenlerinin gittikçe arttığı gözlemlenebilir.
Adımlar
1Çekingen kişilik bozukluğunun oluşmasında yatan sebepleri anlayın. Çekingen kişilik bozukluğunun tek bir sebebi yoktur. Çekingen kişilik bozukluğunun gelişmesine neden olabilecek çeşitli genetik / biyolojik, sosyal ve psikolojik faktörler vardır. Bunlara, büyüme çağında, gelişiminizin ilk dönemlerinde, kişiliğiniz ve huylarınızla, çevrenizle nasıl iletişim kurduğunuzla ilgilidir. Çekingen kişilik bozukluğu tedavi süresi boyunca, bireyin kendi iradesinin dayanıklılığını bilmek büyük önem taşır.
2Çekingen kişilik bozukluğunun semptomlarını hakkında bilginiz olsun. Zihinsel Bozuklukların Tanısal ve İstatiksel El Kitabı’nın (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders / DSM-5 ) beşinci basımına göre, çekingen kişilik bozukluğu, sosyal yönden kısıtlama, yetersizlik hissi ve negatif eleştirilere karşı aşırı hassasiyetlik içerir. Genel olarak davranış belirtileri şunlardır:
- Eleştiri, reddedilme ya da beğenilmeme korkuları nedeniyle sosyal etkileşim içeren faaliyetlerden kaçınma.
- Kişinin sevileceğinden tam anlamıyla emin olmadıkça, insanlarla iletişim kurma konusunda isteksiz olması.
- Gülünç ya da utanılacak bir duruma düşme korkusu sebebiyle samimi ilişkiler kurmada zorluklar yaşanması.
- Yeterli olamama korkusu sebebiyle yeni oluşan sosyal durumlar karşısında utangaçlık hissedilmesi. (Örneğin, bir kişiyle ilk tanışma.)
- Kişinin kendisine duyduğu saygıda azalma; bireyler genellikle kendilerini sosyal olarak beceriksiz, kişisel olarak zevksiz ya da yaşıtlarına göre daha düşük bir seviyede görürler.
- Utanç korkusu nedeniyle risk almak ya da yeni bir aktiviteyle ilgilenme konusunda tereddüt etmek.
3Tedavi yolunu bulun. Yardım alma düşüncesi sizi korkutabilir. Kendinize size çekingen kişilik bozukluğu konusunda yardımcı olacak kişilerin, bunun sizin için ne kadar zor olduğunu bildiğini unutmayın, size karşı sıcak ve sabırlı davranacaklardır. Onlar sizi yargılamazlar, sadece yardım etmeye çalışırlar. Terapistinizi ziyaret etmeye devam ettikçe, daha da iyi hissetmeye başlayacaksınız.
4Tedavi. Çeşitli çekingen kişilik bozukluğu ya da kaçıngan kişilik bozukluğunun tedavisi vardır, bunlardan bazıları şunlardır:
- Bilişsel tedavi
- Psikoterapi
- Sosyal beceri eğitimi
- Sosyal etkileşimlere karşı cesaretlendirmek için maruz kalma tedavisi
- Sosyal becerileri geliştirmek için grup terapileri
- İlaç tedavisi
5Yazının gücünden yararlanma. Bazı insanlar negatif düşüncelerinden kurtulmak için onları yazarak, kağıda dökmeyi faydalı buluyorlar. Kimi insanlar da minnettar oldukları ya da kendileri hakkında sevdikleri şeyler gibi olumlu düşünceleri yazmanın rahatlatıcı olduğunu söylüyorlar. Ne zaman yazacağınıza dair gün içinde bir zaman belirleyin. (Örneğin, uyumadan 10 dakika önce ya da sabah 10 dakika gibi)