Çıban ciltte meydana gelen apse veya fronkül olarak da tanımlanmaktadır. Bu apseler cilt yüzeyinde meydana gelir ve içleri iltihapla dolu olarak bulunur. Çıbanın büyüklüğü türüne göre ve kişiden kişiye de değişim göstermektedir. Bazıları bir teniz topu kadar büyük olurken bazıları da bir bezelye tanesi kadar küçük olabilmektedir. Vücudun her yerinde ortaya çıkabilme potansiyelini de içlerinde barındırmaktadırlar. Çıbanın ortaya çıkma nedeni genel olarak kıl kökünde meydana gelen enfeksiyonlardır veya yağ bezelerinin ilerleyen boyutlara gelmesidir. Çok acılı bir biçimde tecrübe edilseler de çıbanlar tedavi edilebilir nitelikte bir cilt hastalığıdır ve evde bile kolayca ortadan kaldırılabilir.
Çıbanı Tedavi Etmek
1Çıbana sıcak kompres uygulayın. Çıbanın ortaya çıktığını anladığınız andan itibaren bu bölgeye sıcak kompres uygulamanız gerekmektedir. Tedavi aşamasına ne kadar hızlı başlarsanız ortaya çıkacak olan acılı semptomlar da bir o kadar geç ve hafif bir biçimde ortaya çıkar. Temiz bir bezi alın ve sıcak su ile ıslatmaya başlayın ardından fazla suyu sıkın. Islak ve sıcak bezi çıbanın üzerine uygulayın ve narin bir biçimde uygulamayı da ihmal etmeyin. Bu sıcak su kompresini 5-10 dakika arası bir süre uygulayabilirsiniz. Günde 3-4 kere bu tedaviyi uygulamalı ve ancak bu biçimde verim alabileceğinizi de bilmelisiniz.
- Sıcak su kompresi çıbanın hızlı bir biçimde iyileşmesi için gerekli olan birçok adımı ortaya koyar. Öncelikle çıbanın meydana geldiği bölgedeki kan akışını hızlandırarak antikorların ve beyaz kan hücrelerinin bu bölgeye hızlı bir biçimde gelmesini sağlar. Buna ek olarak sıcak suyun etkisi ile iltihap çıbanın üst kısımlarına doğru çıkmaya başlar. Bu sayede iltihap çok daha kolay bir biçimde dışarı atılır. Son olarak ise sıcak su çıban nedeni ile hissettiğiniz acının seviyesini de net olarak düşürür.
- Sıcak su kompresi uygulamak istemiyorsanız çıban çıkan bölgenizi su içerisinde bekletme yöntemini de uygulayabilirsiniz. Vücudunuzun alt bölgesinde ortaya çıkan çıbanlar için sıcak su ile dolu küvetinize oturabilir ve çıbanın iyileşme sürecini bu biçimde hızlandırabilirsiniz.
2Çıbanı kesinlikle evde patlatmayın. Çıbanın içerisinde bulunan iltihap zamanla yüzeye daha da yaklaşabilir tam da bu noktada kişiler iğne yardımı ile iltihaptan kurtulmak isteyebilirler. Böyle bir adımın tam manası ile yanlış olacağının da farkında olunması gerekmektedir. Bu adımı gerçekleştirirseniz çıbanın yüksek ihtimal ile bakteri kapmasına ve enfeksiyona yakalanmasına neden olacağınızı da bilmelisiniz. Çıbanın içinde hâlihazırda bulunan bakterilerin de cildinize yayılmaması için bu gibi bir yöntemden kesin olarak sakınmanız gerekmektedir. Sıcak su kompresi uygulamasına devam edin ve çıban içerisinde bulunan iltihabın sıcak su kompresi vasıtası ile kendiliğinden dışarı çıkmasını sağlayın. İki hafta içerisinde iltihaptan kurtulabilirsiniz.
3İltihaptan arınmış olan çıbanı anti bakteriyel sabun ile yıkayın. Çıbanın içerisinde bulunan iltihap dışarı çıkmaya başladığı süreçte bu bölgenin temiz tutulması en önemli önceliklerden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Çıbanın etrafını ve bu bölgeyi narin bir biçimde anti bakteriyel sabun ve ılık su ile yıkamaya başlayın. İltihap çıbanın içinden tam olarak temizleninceye kadar bu işlemi devam ettirin. Bölgeye temas ettireceğiniz bezin temizlenmesi veya kullanımdan kaldırılması gerekmektedir. Bunun yerine tek kullanımlık kâğıt havlu da kullanma şansınız bulunmaktadır.
4Anti bakteriyel krem uygulayın. Çıbanın temizlenmesinin ardından yapmanız gereken şey anti bakteriyel bir krem veya merhem ile yaranızın kaplanması ve gazlı bez yardımı ile de etrafının kapatılmasıdır. Gazlı bez çıbanın içerisinde kalan iltihap vasıtası ile kirlenebilir. Bu nedenle kısa sürelerde değişim yapılması gerekmektedir. Evinizin yakınlarında bulunan bir eczaneden çıbanlar için özel olarak hazırlanmış olan merhemler satın alabileceğinizin de altını çizmek gerekmektedir.
5Çıban tamamen iyileşinceye kadar sıcak su kompresi uygulamaya devam edin. Çıbanın içinde bulunan iltihap tam olarak çıkmış olsa da sıcak su kompresini uygulamaya devam etmeli ve çıban çıkan bölgeyi çok temiz tutmanız gerekmektedir. Çıbanın çıktığı bölgeyi çok temiz bir biçimde tutarsanız hiçbir komplikasyon ortaya çıkmadan kısa bir süre içerisinde iyileşmesini sağlayabilir hatta bir iki hafta kapsamında çıbandan tam olarak kurtulabilirsiniz.
- Çıbana dokunmadan önce ve dokunduktan sonra mutlaka ellerinizi anti bakteriyel sabun ile yıkamanız gerekmektedir. Bu şekilde enfeksiyonun başka yerlere de yayılma ihtimalini en aza indirmiş olursunuz.
6Çıban iltihabından iki hafta içerisinde arınmazsa ve enfeksiyon kaparsa mutlak suret ile doktora görünün. Çıbanın çıktığı bölgeye, enfeksiyon seviyesine ve büyüklüğüne göre bazı durumlarda çıbanın tedavi edilmesi için tıbbi yardım alınması gerekebilir. Doktora gittiğiniz zaman yapacağı ilk adımlardan biri çıbanın içinde bulunan iltihabın dışarı akıtılmasını sağlamak olacaktır. Bu işlem sırasında çok fazla miktarda iltihap çıkabilir. Çıbanın çıktığı bölgede enfeksiyon kapma gibi bir durum ortaya çıktıysa doktorunuz size kanaatine göre antibiyotik verebilir. Aşağıda sıralanacak olan durumlardan herhangi birini tecrübe ederseniz zaman kaybetmeden tıbbi yardım almanız gerekmektedir.
- Çıban yüzünüzde veya omurganızda çıkarsa, özellikle kulak yollarınızda veya burnunuzda çıkarsa bu çıbanların çok acılı olacağını belirtmemizde fayda var. Bu tip çıbanların evde tedavi edilmesi bir hayli zordur.
- Çıban sürekli olarak tekerrür ediyorsa tıbbi bir operasyon çıbanın ortaya çıkmasına neden olan bezelerin alınması gerekmektedir.
- Çıban ateş ve kırmızı çizgilenmeler ile beraber ortaya çıkmaya başladıysa çıbanın etrafının da iltihap kapmaya yatkınlaştığının işareti olarak algılanması gerekmektedir.
- Kanser, diyabet gibi hastalıklardan muzdaripseniz veya bağışıklık sisteminizin gücünü aşağıya çekecek bazı ilaçlar kullanıyorsanız çıban kendi kendine geçmeyebilir. Bu nedenle tıbbi yardım almak belirtilen durumlardan muzdarip olan kişiler için elzemdir.
- Evde tedavi yöntemlerini uygulamanıza rağmen çıbanın içinde bulunan iltihap akmıyorsa ve herhangi bir düzelme işareti göstermiyorsa doktora görünme zamanınız gelmiş demektir.
Kaynak:
- http://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/guide/boils
- https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/001474.htm
- http://www.wikihow.com/Treat-a-Boil