Herkes mutlaka bir tane göğüs röntgeni görmüş veya çektirmiştir. Peki bu röntgeni nasıl okuyacağınızı hiç merak ettiniz mi? Röntgene bakarken unutmamanız gereken şey üç boyutlu bir objenin iki boyutta ifade edilmesidir. Uzunluk ve genişlik bahsedilen iki boyuttur ve derinlik kaybolmuştur. Röntgen filminin sol tarafı kişinin sağ tarafını, filmin sağ tarafı ise kişinin sol tarafını göstermektedir. Hava siyah, yağlar gri, yumuşak dokular ve su daha açık gri ve metal ve kemikler beyaz görünür. Doku ne kadar yoğunsa röntgende o kadar beyaz görünecektir. Daha yoğun dokular filmde daha parlak, az yoğun dokular ise daha karanlık gözlemlenir.
Bölüm 1- İlk İncelemeleri Yapma
1Hastanın adına bakın. Herşeyden önce doğru kişinin röntgenine baktığınıza emin olun. Bu başta çok basit gelebilir fakat stres ve baskı altındayken insanlar temel gereklilikleri atlayabilir. Eğer yanlış röntgene bakıyorsanız zaman kazanmak yerine kaybediyorsunuz demektir.
2Hastanın geçmişine bakın. Bir röntgen okumaya hazırlanıyorsanız mutlaka hastanın özelliklerini, yaşı ve cinsiyeti de bunlara dahil, ve tıbbi geçmişini kontrol edin. Eski röntgenler varsa onları da karşılaştırmayı unutmayın.
3Röntgenin üstündeki tarihi okuyun. Eski röntgenlerle karşılaştırmak için tarihi not edin.(Mutlaka eski röntgenleri kontrol edin) Röntgenin üstündeki tarihler bulunacak herhangi bir bulgu için çok büyük önem arzetmektedir.
Bölüm 2- Film Kalitesini Değerlendirme
1Röntgenin tam nefes alma anında çekilip çekilmediğini kontrol edin. Göğüs röntgenleri genelde solunum döngüsünün içe çekme esnasında ,bir diğer deyişle nefes aldığınız anda, çekilir. Bu anda röntgen çekiminin film kalitesi üzerine büyük bir etkisi vardır. Nefes alırken göğsünüz x ışınlarını yollayan makineye daha yakın olacağı için en belirgin şekilde çıkarlar. Eğer film doğru bir şekilde çekilmişse on tane ön kaburga kemiğini rahatlıkla görüyor olabilmelisiniz.
- Eğer 6 arka kaburgayı görüyorsanız, röntgen filmi oldukça kalitelidir.
2Röntgen çekim süresini saptayın. Fazla uzun sürede çekilmiş röntgenler normalden daha karanlık görünür ve ince detayları görmek daha zordur. Kısa sürede çekilmiş filmler ise normalden daha beyazdır ve bazı bölgede opaklanmalar gözlemlenir. İyi çekilmiş bir röntgeni ayırt etmek için omurlararası bölgeye bakın.
- Kısa sürede çekilmiş göğüs röntgenlerinde omurlar ve diğer kemikler ayırt edilemez.
- Kısa süreli çekimlerde toraks vertebraları göremezsiniz.
- Uzun süreli çekimlerde ise omurlararası boşluklar oldukça fazla belli olur.
3Filmde bir hareket belirtisi var mı ona bakın. Eğer hasta röntgen çektirirken sırtı tamamen düz yatmamışsa film çekimi esnasında hareket etmiş olabilir. Eğer böyle bir durum varsa mediyasten alışılageldiğin çok dışında görünecektir. Klaviküler ve toraks vertebralara bakarak da dönme oynama olup olmadığını anlayabilirsiniz.
- Torakal omurganın göğüs kafesini ortalayıp köprücük kemikler arasında olup olmadığını kontrol edin.
- Köprücük kemikleri aynı hizada mı kontrol edin.
Kaynak
- https://www.med-ed.virginia.edu/courses/rad/cxr/interpretation1chest.html
- http://www.wikihow.com/Read-a-Chest-X-Ray
- https://lane.stanford.edu/portals/cvicu/HCP_Respiratory-Pulmoanry_Tab_2/Chest_X-rays.pdf
burak yıldız