Kahve, uyanık kalmaya yardımcı olan doğal uyarıcı olan bir kafein kaynağıdır. Demlenmiş tek bir fincan kahve yaklaşık 95 mg kafein içerir. Kafein yüksek miktarda enerji sağlarken kaka yapma dürtüsünü de uyarabilir. Yapılan bazı çalışmalara göre, kahve kolon ve bağırsak kaslarındaki kasılmaları aktive edebilmektedir.
Kolonda gerçekleşen kasılmalar sonucunda, kolon sindirim ürünlerini sindirim sisteminin son bölümü olan rektuma doğru iter. Araştırmalar kafeinin kolonu, suya göre %60 ve kafeinsiz kahveye göre %23 daha aktif bir hale getirdiğini göstermiştir.
Kafeinsiz Kahve Kaka Dürtüsüne Neden Olur Mu?
Başlangıçta kahvedeki kafeinin kaka yapma dürtüsüne neden olduğuna inanılıyordu. Bunun yanı sıra bazı çalışmalar kafeinsiz kahvenin de kaka yapma dürtüsünü uyarabileceğini göstermiştir. Bu, diğer bileşiklerin veya faktörlerinde etkili olduğunu gösterir.
Klorojenik asitler ve N-alkanoil-5-hidroksitriptamidlerin her ikisi de kaka yapma dürtüsüne neden olabilecek bileşiklerdir. Çalışmalar bu maddelerin mide asidi üretimini uyarabileceklerini göstermiştir. Mide asidi yiyecekleri parçalamaya ve bağırsakta hızlıca emilmesine yardımcı olur.
Bu bahsedilenler dışında bazı faktörler sabah kahvesinin kaka yapma dürtüsüne neden olur. İçme eylemi kolonu daha aktif hale getirir, buna gastrokolik refleks denir. Yemek yedikten sonra kolonu aktive eden de aynı reflekstir. Kahve bir yemek olarak kabul edilmese de, bağırsaklar üzerinde benzer bir etkiye sahip olabilir. Bunun yanı sıra, kahve kaynaklı bağırsak hareketleri tesadüfi bir durum olabilir. Bunun nedeni, ilk uyanıldığında bağırsaklar uyku haline kıyasla iki kat daha aktiftir bu nedenle uyanıldığında kaka üretimi için hazırdırlar.
Vücudun sirkadiyen ritim olarak da bilinen iç saati, bağırsak hareketleri ile ilişkilidir. Bu nedenle, diğer faktörlerin kolonu uyarmak için ne kadar etkisi olduğu açıkça görülmez. Bu alanda daha fazla araştırma yapılması ve nasıl bir etkilerinin olduğunun belirlenmesi gereklidir.
Kahve Hormonları Uyarır Mı?
Kahvenin yiyecekleri bağırsaktan itmeye yardımcı olan hormonları uyardığı yapılan araştırmalar sonucunda görülmüştür. Kafein gastrin hormonu seviyelerini artırabilir ve gastrin hormonu kolonu daha aktif hale getirir.
Yapılan bir çalışmaya göre kafenli veya kafeinsiz kahve tüketiminin gastrin düzeyini içme suyuna göre sırasıyla 2.3 ve 1.7 kat artırdığı bulunmuştur. Kahve sindirim hormonu kolesistokinin seviyelerini yükseltebilir. Bu hormon sadece gıdaların kolondaki hareketini arttırmakla kalmaz, aynı zamanda kolonu daha aktif hale getiren gastrokolik refleks ile de ilişkilidir.
Süt veya Krema Bağırsak Hareketlerini Arttırır mı?
Taze demlenmiş doğal kahve katkı maddesi ve koruyucu içermez. Bununla birlikte kahve tüketenlerin üçte ikisinden fazlası süt, krema, tatlandırıcı, şeker veya diğer katkı maddelerini kullanmaktadır.
Süt ve krema laktoz içerdikleri için bağırsak hareketlerini arttırabilir. Dünya genelinin yaklaşık %65’i laktozu düzgün bir şekilde sindiremiyor. Laktoza intoleransı olan kişiler, süt ürünlerini tükettikten hemen sonra şişkinlik, mide krampları veya ishal gibi semptomlar yaşarlar. Bu, laktozun laktoz intoleransı olan kişilerde kaka yapma dürtüsünü tetikleyebileceğini göstermektedir.
Kahve İçmek Herkeste Kaka Dürtüsüne Neden Olur Mu?
Yapılan bir araştırmaya göre, bu araştırma kapsamında katılımcıların %29’u kahve içtikten sonraki yirmi dakika içinde kaka yapma dürtüsünde artış yaşadı. Çalışmaya katılan kadınların %53’ünde kaka yapma dürtüsünde artış görüldü. İrritabl bağırsak sendromu (IBS) gibi sindirim koşulları kadınlarda erkeklerden daha yaygın görüldüğü için kadınlar bu dürtüye erkeklerden daha eğilimlidir.
Kahve sonrası lavaboya gitme isteği yaygın gibi görünmesine rağmen herkesi etkilemez. Ayrıca, bu semptomun düzenli kahve tüketicilerinde var olup olmadığı kesin değildir.
IBS’li ve yaşlı bireylerde kaka yapma dürtüsü daha fazladır çünkü bu bireylerin bağırsakları kahvenin etkilerine daha duyarlıdır. Laktoza toleransı olmayan kişiler kahvelerine süt, krema veya diğer süt ürünlerini eklediklerinde bu semptomları yaşayabilirler.
Kahve Diüretik Mi?
Kahve içindeki kafein uyarıcıdır. Uyarıcılar genellikle idrar üretimini arttırır. Kahve idrar söktürücü gibi davrandığında daha sık idrara çıkılmasına ve su kaybına neden olur. Dehidrasyonun aksine bazı kahve tüketenlerde kabızlığa neden olabilir. Bununla birlikte, kahve her zaman idrar söktürücü olarak görev almaz. Journal of Human Nutrition and Dietetics’de (İnsan Beslenmesi ve Diyetetik Dergisi) 2003 yılında yayınlanan bir araştırmada, düzenli kahve içenlerin günde 2-3 bardak kahve içseler bile kafeine karşı tolerans geliştirdikleri ve daha fazla idrar atamadıkları belirtildi.
Yani kahve tüketimi sizde diüretik işleve sahip değilse kafeine karşı tolerans geliştirmiş olabilirsiniz. Bedensel aktiviteler günlük yaşama uyum sağlama eğiliminde olduğu için diğer psikolojik faktörlerde etkili olabilir. Böylece, güne bir fincan kahve ve bir banyo ile başlayarak fizyolojik rutininizi oluşturabilirsiniz.
Hazırlayan: Rabiye Baştürk
Kaynak: 1 (Erişim: 22 Mart 2018) 2 (Erişim: 02 Mart 2019) 3 (Erişim: ) 4 5 6 7 8 9 10
