Stopaj Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesi uyarınca belli oranlarla devlet tarafından alınan vergi kesintisi olarak tanımlanabilir. İş yeri, ev kirası gibi yapılacak stopaj kesintisi bu maddede detaylıca belirtilmiştir. Ticari amaçla kullanılmakta olan mülklerin kira ödemeleri stopaj kesintisine tabiidir. Stopaj vergisi ilgili mülkü kiralayan kişiler tarafından ödenen bir vergidir. 1 Ocak 2007 tarihinden itibaren ödenecek oran brüt kira miktarının %20’si olarak belirlenmiştir. Bu kira miktarı kiracı ile ev veya iş yeri sahibi arasında yapılan sözleşmede brüt yahut net olarak belirtilir. Şimdi bu bilgiler dahilinde kira stopajı nedir? ve kira stopajı nasıl hesaplanır gibi sorulara yanıt bulmak için aşağıdaki adımları okumanız yeterlidir.
Adımlar
1Sözleşmeyi inceleyin. Kiracı ile ev sahibi arasında yapılan sözleşmede kira miktarı ile ilgili kısım brüt veya net ödenecek şekilde belirtilmiştir. Sözleşmede kira brüt olarak tanımlandıysa bu durumda ödenecek kira bedeline stopaj eklenmiş demektir. Net olarak belirtilirse bu stopajın kira miktarına dahil edilmediği anlamına gelir. Eğer kira kontratında ilgili kira miktarı brüt veya net şeklinde belirtilmediyse brüt kabul edilir. Kontratta belirtilen kira ne kadarsa o miktar üzerinden stopaj kesintisi yapılır ve ilgili miktar mülkün sahibi olan kişiye kira bedeli olarak ödenir.
2Brüt kira veya net kira miktarını hesaplayın. Eğer sözleşmede net kira miktarı belirtilmediyse bu durumda net kira miktarından brüt kira miktarı elde edilmelidir. Benzer şekilde sözleşmede brüt kira miktarı varsa ve net kira miktarı ile stopaj bulunmaya çalışıyorsa %20’ye tekabül eden 0.2 ve bunu 1’e tamamlayan 0.8 sayıları kullanılarak bu hesaplamalar oldukça basit bir şekilde yapılır.
- Net kiradan brüt kira miktarını bulma: Net kira miktarı 0.8’e bölünür
- Örneğin net kira miktarı 800TL ise bu durumda brüt kira miktarı= 800/0.8=1000TL olarak bulunmuş olur. Bu da şu anlama gelir kiracı 800TL olan miktarı ev sahibine öderken 1000-800=200TL olan miktarı da vergi dairesine stopaj olarak her ay yatırır.
- Brüt kiradan net kira tutarını bulma: Brüt kira tutarı 0.8 ile çarpılır.
- Örneğin brüt kira tutarı 1200TL ise bu durumda net kira tutarı=1200*0.8=960TL olarak bulunmuş olur. Yani siz ev veya iş yeri sahibine 1200TL ödersiniz ve bu miktarın içerisindeki 960TL ev sahibinin alacağı net miktar olur ve geri kalan 1200-960=240TL stopaj olarak vergi dairesine yatırılır.
3Farklı örneklerle iş yeri veya ev kira stopaj hesaplamasını yapın.
- Sözleşmede 2000TL net kira bedeli belirtilen bir iş yeri kiralandıysa:
- Net kira bedeli=2000TL
- Stopaj=Brüt kira bedeli * 20 / 100
- Stopaj= 2000/0.8 * 20 / 100
- Stopaj= 500TL olarak bulunur.
- Sözleşmede 2000TL brüt kira bedeli belirtilen bir ev kiralandıysa:
- Brüt kira bedeli=2000TL
- Stopaj= Brüt kira bedeli * 20 / 100
- Stopaj= 2000 * 20 / 100
- Stopaj= 400TL olarak bulunur.
43 aylık ya da yıllık kira ödeniyorsa stopaj hesaplamasını tümüne göre yapın. Varsayalım ki kiralanan iş yeri ya da evin kira ödemesi senelik ya da 3 aylık olarak yapılıyor. Böyle bir durumda bir aylık stopaj değeri bulunarak ay sayısı ile çarpılır. Bir önceki adımdaki örnekler üzerinden devam edersek
- 2000TL net kira bedeli olan iş yerinin aylık stopaj vergisi 500TL olarak bulunmuştu.
- 3 aylık stopaj= 3 * 500 = 1500TL
- senelik stopaj= 12 * 500 = 10000TL olarak bulunur.