Kiraz ağaçlarını budamak her sene güzel meyveler vermesi için doğru koşullarda yapılması gereken bir işlemdir. Genç kiraz ağaçları vazo şeklinde budanmalıdır ki ağacın dallarında hava sirkülasyonu olsun ve dallar ışık alsın. Daha sonraki yıllarda, ölü dallar ve hastalıklı bölümler ortadan kaldırılmalıdır ki ağaç güçlü ve sağlıklı kalsın. Her aşamada kiraz ağacınızı nasıl budayacağınızı öğrenmek için adım 1’e bakın.
Genç Bir Ağacı Budamak
1. Budama makasınızı sterilize edin ve bileyin. Budamada kirli ve mat bir makas kullanmak budama sırasında bir hastalık bırakabilir. Kesme işlemi sırasında ağacın zarar görmemesi için makasınızın keskin olduğundan emin olun. Ağacınızı her budadığınızda, budama makasınızı sterilize edin. Bu işlem fazladan bir kaç dakikanızı alsa da budama işlemi sırasında ağacınızın zarar görmesini engelleyeceği için bu adımın yapılmasına özen gösterilmelidir. Budama makasınızı sterilize etmeniz için,
- 1 su bardağı çamaşır suyu ile 9 su bardağı suyu karıştırarak bir karışım hazırlayın.
- Budama makasınızı hazırladığınız karışıma daldırın.
- Budama makasınızı sıcak su ile durulayın.
- Budama makasınızı temiz bir havlu ile kurulayın.
2. Ağacın baş kısmını 60-90 cm olarak ayarlayın. Ağacın baş kısmını ayarlamak demek, ağacın üst kısmından kesmektir. Merkezi gövdeden kesmek yan dalların büyümesini teşvik edecektir. Bu işlemi ağacı ektiğiniz ilk 2 sene içerisinde yapmanız önemlidir çünkü bu şekilde büyüdükçe ağacın şeklini kontrol altında tutabilirsiniz. Ağacın baş kısmını ayarlamadan önce yeteri kadar uzun olup olmadığını görmek için ölçün. Eğer fidan kısa ise, baş kısmını ayarlama işlemi için fidanın boyunun yaklaşık 76 cm olmasını bekleyin. Ağacın baş kısmını ayarlama işlemi için fidanın iyice yerleşmesini beklemek, kesme işlemi sırasında ağacınızın çok zayıflamamasını garanti altına alır.
- Baş kısmını ayarlamayı kış veya sonbaharda yani ağaç hala etkisizken yapın. Eğer bahara kadar beklerseniz, ağaç tomurcukları geliştirmiş olacaktır. Ağaç tomurcukları olduktan sonra keserseniz, tomurcuk düzenine harcanan enerji boşa gitmiş olacaktır. Tomurcuklanmadan bu işlemi yapmak ağacın düzenlemeye harcadığı bu enerjiyi sağlıklı dallar yetiştirmesine yönlendirecektir.
- Daha az çürüme ve hastalık oluşmasına karşın budama işlemini 45 derecelik açı ile yapın.
3. Bir yıl bekledikten sonra, yapı iskelesi sarmalı oluşturun. Yapı iskelesi sarmalı, ağacın yan dallarından uzanan 4 dalın set oluşturmasıdır. Bir yapı sağlarlar ve ağacın şeklini dengelerler. Baş ayarlamayı yaptıktan sonraki kış, ağaç tekrar etkisiz olduğunda ilk yapı iskelesi sarmalınızı dört hatta aralıklı dalları seçerek oluşturun.
- Baş kısmına doğru 45 ile 60 derece açıyla yönelmiş uzuvlara bakın. Bunlar en iyi dalları oluşturacaktır.
- Dikey olarak ayrılmış 10 cm uzunluğunda 4 dal seçin, en alçak dalın uzunluğu yerden 45 cm yukarıda olsun.
- Dört daldan her birini 61 cm geriye gidecek kadar kesin. Açılı kesimi tomurcukların 1 cm üstünden yapın. Yeni dallar kesim yaptığınız yerden çıkacaktır.
- Kalan dalları budayın. Baş kısmına doğru temiz kesme işlemleri yapın. Böylece geriye kalan tek dallar yapı iskelesi sarmalının bölümleri olsun.
4. Her birincil dal için ikişer tane ikincil dal tutun. İkincil olarak tutmak için, iki tane geniş aralıklı güçlü dallara bakın. Geriye kalan dalları, dalın köküne doğru düzgünce kesin. Bu işlem ağacın enerjisini geriye kalan dallara odaklayarak daha yoğun bir şekilde meyve üretmesine yardımcı olur.
5. Bir sonraki kışta ikinci yapı iskelesi sarmalını oluşturun. Bir büyüme sezonundan daha sonra, ağaç daha çok dal ile daha uzun olacaktır. Ağacı değerlendirip hangi dalları tutmak istediğinizi belirleyerek ilkinden yaklaşık 10 cm daha uzun olan ikinci yapı iskelesi sarmalını oluşturun.
- Eski birincil dalların üzerinden düşmeyecek olan dalları seçin. Bir sarmal şekli oluşturun ki böylece güneş ışığı ağacın tüm dallarına ulaşabilsin.
- Başa doğru geriye kalan tüm dalları kesin.
