Ev yapımı tutkal yapmanın bir kaç farklı yolu vardır. En basit tutkal ise un ve su bileşiminden elde edilir. Ayrıca nişasta veya sütten de tutkal yapabilirsiniz. Hepsi basit, zehirli olmayan ve kağıt hamuru dahil olmak üzere kağıt ile yapacağınız projeleriniz için kullanımı harikadır. Süt tutkalı, hamur bazlı olan tutkaldan daha güçlüdür ve daha eğlencelidir. Çünkü süt tutkalı hazırladığınız sırada gerçekleşen kimyasal reaksiyonların seslerini duyabilirsiniz. Tüm bu tutkal çeşitleri az bir zaman harcayarak çocuklarla birlikte yapmak için idealdir.
Yöntem1: Sade Tutkal Yapmak
1Malzemelerinizi bir araya getirin. Ölçülü kaplarınızı kullanarak, orta boyutlu bir kase içerisine yarım su bardağı un, ve bir su bardağının üçte biri kadar su koyun. Bu basit tutkal kısa süreli yapıştırmanız gereken kağıt vb. ürünlerde oldukça iyi sonuç verecektir. Bu tutkal kısa zamanda kuruduğu için genel olarak uzun vadeli projelerde kullanılmaz.
2Un ve suyunuzu bir kasenin içinde kaşık ile karıştırın. Gözleme hamuru inceliğine ulaşana kadar karışımınızı çırpın. Hamur çok ince veya çok nemli olmamalıdır.
- Daha çok tutkala ihtiyacınız varsa , tarif ölçülerinin iki katını kullanın.
- Daha az tutkala ihtiyacınız varsa, kullanacağınız un miktarını belirleyin ve daha sonra su ekleyin. İstediğiniz kıvama ulaşana kadar bir çay kaşığı ile karıştırın.
3Tutkal hamurunu orta ateşte kaynayana kadar pişirin. Tutkal hamurunuzu bir tencereye dökün ve köpürene kadar sürekli karıştırın. Köpürme başladığında , ocağı kapatın ve karışımı kullanmadan önce soğuyana kadar bir müddet bekleyin.
4Tutkalınızı yaptıktan kısa bir süre sonra kullanın. Tutkalı eserlerinize uygulamak için bir fırça veya parmaklarınızı kullanabilirsiniz. Tutkal hamuru yapışkan kağıtlar ile birlikte eser çeşitliliği, dekorasyonlar, kutlama kartları ve çocuk projelerinde kullanılabilir.
- Bu tutkal zamanla küflenebilir. Küflenmeden korumak için, çalışmalarınızı bir ısıtıcı yardımı ile tamamen kurutmalısınız.
5Daha sonra tekrar kullanmak için buzdolabında muhafaza edin. Kullanılmamış olan herhangi bir tutkalı sıkıca kapalı olan bir kaba koyup buzdolabına atın. Tutkal bir ya da iki hafta dayanacaktır.
- Eğer tutkal kurursa, tekrar kullanmak için çok az ılık su ilave edin.
Yönte2: Kağıt Hamuru Tutkalı Yapmak
1Malzemelerinizi bir araya getirin. Kağıt hamuru tutkalı yapmak için un, su, şeker ve sirke kullanacaksınız. Daha çok veya daha az tutkal yapmaya ihtiyacınız olduğunda tarifi ayarlayabilirsiniz. Un şeker karışımı için genelde 3:1 oranı kullanılır. (3:un,1:şeker) Kullandığınız her bardak un için bir çay kaşığı sirke ekleyin.
- Daha yumuşak bir hamur istiyorsanız, hamuru hazırlamadan önce unu kalburdan geçirerek eleyebilirsiniz.
2Bir su bardağı unu, 1/3 su bardağı kadar şeker ile karıştırın. Unu ve suyu küçük bir tencere içerisinde iyice karışana kadar bir kaşık veya çırpma teli ile çırpın. Malzemelerinizi, tutkalınız yumuşak, cıvık ancak sulu olmayacak hale gelene kadar karıştırın. Hamurunuz çok ince veya çok nemli olmamalı.
3Karışıma 3/4 su bardağı su ve bir çay kaşığı sirke ekleyin. Karışımınızı topaksız ve çok yumuşak bir hale gelene kadar karıştırın. İnce bir hamur kıvamına sahip olacaktır. Yumuşadığı zaman, suyun geri kalanını temizleyin. Hamurunuzun ne kadar cıvık olmasını istiyorsanız 1/4 veya 3/4 su bardağı su ilave edip ve iyice karıştırabilirsiniz.
4Orta ateşte pişirin. Karışımınızı bir tencereye dökün ve ocağı orta ateşte açın. Karışım koyulaşmaya başlayana kadar sürekli karıştırın. Karışımınız kaynamaya başladığında ocağı kapatabilirsiniz.
5Kullanmadan önce tutkalınızın soğumasını bekleyin. Karışım soğuduğu zaman, kağıt hamuru dahil olmak üzere herhangi bir el sanatları projesinde kullanın. İşiniz bittiğinde kullanmadığınız tutkalı sıkıca kapalı bir kaba koyup buzdolabında saklayın. Bu tutkal buzdolabında 2 ila 4 hafta kadar durabilir.
6Bir şeyleri tutkallayın! Soğuduğu zaman, bu tutkalı kağıt hamuru yapmakta, el işi projelerinde ve diğer her şeyde kullanabilirsiniz. Ayrıca tamamen zehirsizdir.
- Bu tutkal ile yaptığınız herhangi bir şeyin tamamen kuru olduğundan emin olun. Eğer çalışmanız nemli kalırsa zamanla küflenebilir. Küfün büyümesi için suya ihtiyacı vardır. Siz çalışmalarınızı kuru tuttuğunuz sürece veya tekrar ve tekrar ısıttıkça küfü uzak tutacaksınız.
Yöntem3: Mısır Nişastası Tutkalı Yapmak
1Malzemelerinizi bir araya getirin. Mısır nişastası, mısır şurubu, sirke ve suya ihtiyaç duyacaksınız. Ayrıca tutkalı ısıtmak için bir tencereye ve karıştırmak için bir kaşığa ihtiyacınız olacak.
23/4 su bardağı suyu, bir çay kaşığı sirke ve 2 yemek kaşığı mısır şurubu ile birlikte kaynatın. Küçük bir tencerede malzemelerinizi birlikte karıştırın. Ocağınızı orta sıcaklığa açın ve karışımı tamamen kaynamaya bırakın.
3Mısır nişastası hamurunu karıştırın. Su ısındığı sırada, 1/4 su bardağı ile 3/4 su bardağı arasındaki miktarda suyu 2 yemek kaşığı mısır nişastası ile karıştırın. Ve düzgünce çırpın.
4Mısır nişastası hamurunu kaynayan suya ekleyin. Su kaynadığı zaman, mısır nişastası hamurunu dikkatlice ekleyin ve kaynayana kadar sürekli olarak karıştırın.
- Kaynadığında bir dakika kadar pişirin ve daha sonra ocağı kapatın. Karışımın çok uzun süre kaynamasına veya yanmasına izin vermeyin. Karışımı kaynadığı sırada bir kaşık yardımı ile sürekli olarak karıştırın.
5Soğumasını bekleyin. Karışım soğuduktan sonra, kapaklı bir kaba dökün ve buzdolabında muhafaza edin. Bu tutkal buzdolabında 2 ila 4 hafta kadar kalabilir.
- Tutkalı kullanmadan önce bir gece dinlendirirseniz daha iyi sonuç verir.
Yöntem4: Basit Pişmeyen Un Tutkalı Yapmak
1Malzemelerinizi bir araya getirin. Bir su bardağı un, yarım su bardağı su ve bir çay kaşığının 8’de biri kadar tuzu bir araya getirin.
2Malzemelerinizi küçük bir tencerede karıştırın. Yoğun bir tutkal yapmak için suyu , unun içerisine az az ekleyin. Bir tutam tuz atın ve iyice karıştırın. İşiniz tamamdır. Tutkalınızı çalışmalarınıza uygulamak için bir fırça kullanabilirsiniz.
Yöntem5: Süt Tutkalı Yapmak
1Yarım bardak süt ile 2 yemek kaşığı sirkeyi bir araya getirin. Malzemeleri küçük bir kasede karıştırın ve kıvama gelmesi için 2 dakika bekleyin. Sütteki protein küçük beyaz topaklar halinde bir araya gelecektir. Ve kimyasal reaksiyon sütün proteinini topaklar veya lor haline dönüştürecektir. Kalan sıvıya peynir altı suyu denir.
2Loru, peynir altı suyundan süzmek için bir süzgeç yapın. Geniş ağızlı bir kabın üzerine bir kağıt havlu koyun. Kağıt havluyu ortasına kadar bastırın böylece alta doğru çökecektir. Kağıt havlu süzgecini yerinde tutmak için lastik bandı alın ve kabın ve kağıt havlunun üst kısmına dolayın.
- Lor ve peynir altı suyu karışımının tamamını dökmek için daha büyük bir kap seçin.Ya da karışımı süzgece dökün , ayrışmasını bekleyin ve daha sonra kalanını dökün.
3Loru peynir altı suyundan ayrıştırın. Loru ve peynir altı suyunu kağıt havlunun üzerine dikkatlice dökün. Peynir altı suyu kabın içerisine doğru damlarken, lor kağıt havlunun üzerinde kalacaktır.
* Lorun ve peynir altı suyunun ayrışması için süzgecin üzerinde 5 dakika bırakın.
4Kağıt havlunun üzerinde kalan lorları iki kuru kağıt havlunun arasına yerleştirin. Lorları süzgecin üzerinden iki kağıt havlu üzerine aktarın. Loru aşağı doğru bastırın ki böylece peynir altı suyunun tamamı dışarı aksın. Tutkal yapmak için peynir altı suyunun tamamından kurtulduğunuza emin olmanız gerekmektedir.
5Loru 2 çay kaşığı su ve 1 çay kaşığı karbonat ile birleştirin. Başka bir küçük kaseye suyu , loru ve karbonatı ekleyin. Karışımı güzelce karıştırın. Eğer yakından dinleyecek olursanız baloncukların patlama sesini duyabilirsiniz. Çünkü karbonat ve lorun reaksiyonu karbondioksit oluşturur.
- Eğer karışım tutkal kıvamına sahip değilse, doğru kıvama ulaşana kadar karışıma çay kaşığı ile su ekleyin.
Kaynak:
- http://www.canteach.ca/elementary/recipe7.html
- http://pbskids.org/zoom/activities/sci/glue.html
- http://www.wikihow.com/Make-Glue