Zerdeçal, zencefilgiller familyasında bulunan bir bitkinin kökünden üretilmiş olan biberli bir baharattır. Hint safranı olarak da bilinen bu baharat Hint mutfağının vazgeçilmezleri arasındadır. Türk mutfağında da baharat kültürü gelişmesine rağmen bu açıdan bir Hint mutfağı değildir. Çıkarılması en inatçı olan lekelerden biri de zerdeçal lekesidir. Giysilerinize veya herhangi bir kumaş parçasına zerdeçal döküldüyse o kısım parlak sarı bir renkle boyanmış gibi olur. Eğer hızlı müdahale edilmezse o lekenin çıkarılması imkansız bir hale gelebilir. Bundan dolayı hızlı hareket edilerek lekeyi çıkarmak için yapılacaklar uygulanmalıdır. Bu makalede anlatılan yöntemlerden birini kullanarak zerdeçal lekesini mimumum seviyeye indirebilir ya da zerdeçal lekesinden tamamen kurtulabilirsiniz. Başlamak için Adım1’den itibaren takip edin!
Bölüm1 : Leke İçin Ön Uygulama
1Hızlı bir şekilde fazla zerdeçalı ortadan kaldırın. Zerdeçal lekerini çıkarmak için zamanlama oldukça önemlidir. Zerdeçal o kadar etkili bir maddedir ki dünyanın birçok yerinde kumaş boyası olarak kullanılır. İşte zaten bu derece etkili olduğundan dolayı da kumaştan zerdeçal lekesinin çıkarılması oldukça güçtür. Yapabildiğiniz en hızlı şekilde giysinizdeki ve diğer bir kumaş parçasındaki fazla zerdeçalı temiz bir kaşık yardımıyla alın. Sonra temiz bir havlu ve su ile ilgili kısmı durulayın. İlgili kısmı ovarsanız leke yayılabilir.
- Bazen zerdeçal lekelerini çıkarmak için geleneksel çözümler kullanılabilmektedir. Bu yöntem genelde zerdeçalın sıvı kısmının emilmesi ve geriye toz kalmasını sağlamak için kullanılmaktadır. Bu amaçla lekeinin üzerine un, mısır unu yahut karbonat serpilebilmektedir. Birkaç dakika içerisinde zerdeçalın sıvı kısmı bu maddeler tarafından çekilmiş ve geriye sadece toz kalmış olmalıdır.
2Deterjan ile ön uygulama yapın. Lekeli olan kısmın üzerine sıvı deterjan dökerek hafifçe ıslatılmış diş fırçası ya da havlu ile fırçalayın. Birkaç dakika süreyle kumaşın lekelenmiş olan kısmının hem ön hem de arka tarafını fırçalayın. Bu işlem sonunda deterjanın kirleri emmesi için ortalama 10 dakika boyunca bekleyin.
- Kuru bir fırça ya da havlu ile lekelenmiş kısmı fırçalamayın. Yalnızca su ve deterjan kullanın. Zerdeçal ile lekelenmiş kısmı kuru bir araçla temizlemeye çalışırsanız lekenin daha da kumaşa işlemesine ve kumaştan daha zor çıkmasına neden olabilirsiniz.
Bölüm2 : Zerdeçal Lekelerini Yıkama
1Ilık veya sıcak suda yıkayın. Çamaşır makinesinin içerisine lekelenmiş olan giysiyi ya da kumaşı koyun ve makineyi sıcak ayar konumuna getirin. Normalde giysilerinizi yıkarken koymuş olduğunuz tür ve miktarda deterjanı makineye koyun. Lekelenmiş olan malzemenin etiketindeki sıcaklık ayarını baz alarak giysiyi yıkayın.
- Eğer bu giysinize benzer olan bir başka giysiniz varsa su israfını önlemek adına zerdeçal lekesi olan giysinizle birlikte yıkayabilirsiniz. Bu genel itibarla zerdeçal lekesi olan giysiden olmayan giysiye bir geçişe neden olmayacaktır.
2Doğrudan güneş gören bir yerde kurutun. Kıyafetin yıkanması sona erdikten sonra, makineden çıkarın ve lekenin çıkıp çıkmadığını kontrol edin. Kimi durumlarda leke tamamen çıkmayabilir. Hava iyiyse balkon demirlerine asarak kurutabileceğiniz gibi çamaşır kurutma askına da asabilirsiniz. Doğrudan güneş ışığında kurutma beyaz çamaşırları ağartmak için en etkili yollardan biridir. Bundan dolayı siz de çamaşır kurutma makineleri yerine doğrudan güneş ışığı alan bir yere çamaşırı asarsanız zerdeçal lekelerini minimum seviyeye indirebilirsiniz. Doğrudan güneş ışığında kurutma yöntemi renkli çamaşırların renklerinin solmasına neden olabilir. Bundan dolayı parlak renklere sahip olan giysilerde bu tekniği kullanmayabilirsiniz.
- Gün boyunca giysinizi kurutmak için koyduğunuz yerde bırakmayın. bu giysilerin zayıflamasına ve gittikçe daha kolay yırtılması sebep olabilir.
Bölüm3: Beyazların Ağartılması
1Beyaz kumaşların ağartılması. Beyaz çamaşırların temizlenmesi için çamaşır suyu kullanmak en etkili çözümdür. Beyaz kıyafetlerdeki zerdeçal lekesini ortadan kaldırmanın en etkili ve hızlı yolu da çamaşır suyu kullanmaktır. Beyaz giysiyi yıkamadan önce bir kova içerisine sıcak su ekleyin ve bunun üzerine birkaç ölçek çamaşır suyu ilave edin ve bu şekilde 15 dakika boyunca bekletin.
- Açık olmak gerekirse, muhtemelen renkli giysilerdeki zerdeçal lekelerini çıkarmak için bu yöntemi kullanmak istemeyeceksiniz. Renkli giysiler çamaşır suyuna maruz kalırsa renklerde solma olabilir. Hatta yüksek miktarda çamaşır suyunun kullanılması giysinin renklerinin tümüyle beyazlaşmasına neden olabilir.
- İpek, yünden yapılmış olan giysilere çamaşır suyunun zarar verme ihtimali olduğundan dolayı bu tür giysileriniz beyaz renkte olsa bile kullanmadan önce iyi düşünün. Beyaz renkte olan ipek ve yünlü giysiler için çamaşır suyundan daha hafif olan hidrojen peroksiti alternatif olarak kullanabilirsiniz.
Kaynak:
- http://www.whfoods.com/genpage.php?tname=foodspice&dbid=78
- http://www.oldandinteresting.com/drying-outdoors.aspx
- http://www.wikihow.com/Remove-Turmeric-Stains