Hayatta her insan sevdiği birini kaybeder. Bu durum hayatta hayal edilebilecek en zor olaylardan birisidir. Acı verse bile bu durumla sağlıklı bir şekilde başa çıkmanız gerekiyor. Bu kötü durum karşısında duygularınıza engel olmayın. Zaman geçtikçe, kendinize bakmaya gayret edin. Eğer gerekliyse, profesyonel psikolojik yardım almaya çabalayın.
Duyguları Paylaşmak
1Duygularınızı bastırmadan yaşayın. Sevdiğiniz birini kaybetmek duygusal yönden insanı perişan eden bir deneyimdir. Kaybınız sonucu kendinizi çok farklı duygularla boğuşuyor gibi hissedebilirsiniz. Kendinizi kötü bile hissetseniz, hangi duyguyu hissettiğinizi anlamanız çok önemlidir. Kaybınız sonrasında duygularınızı bastırmanız iyi bir fikir değildir.
- Hüzünlü duygunuzdan kaçınmanız yas sürecinizi uzatacaktır. Kederinizi bastırmanız, öfke, kaygı ve madde bağımlılığına yol açabilir. Acınızı göz ardı etseniz bile, duygularınızı bastırmamanız çok önemlidir. Harap eden ve derin üzüntülü duygulardan kaçınmayınız. Ağlayabiliyorsanız, ağlayın.
- Belirli tip ölüm ve kayıpları atlatmak oldukça zordur. Çocuğunuzun kaybı öfke ve adaletsizlik duygularına neden olabilir. İntihar, ölen insanda öfke duygusunu ortaya çıkarabilir. Bu tarz kayıplar,insanda kendini kötü hissetmeye ya da kendisinin taş kalpli ve münasabetsiz olduğunu düşünmesine başlamaya iter. Şunu aklınızdan çıkarmayın ki, hiçbir duygu doğal olarak iyi ya da kötü değildir. Duygularınızla nasıl harekete geçtiğinizin olumsuz sonuçları olabilir, ama güçlü duygularda fark olması normaldir. Ne hissettiğiniz hakkında kendinizi yargılamamalısınız.
- Kaybınız sonrası bütün hisleriniz olumsuz değildir. Yakın hissettiğiniz insanlar ölse bile ona minnet dolu duyduğunuz hisler sıradışı değildir. Kendinizi hatıralara gülümserken bulabilirsiniz. Çoğu insan kaybın üstesinden gelirken kendisini kahkaha ile gözyaşı arasında bulabilir. Bütün bu hislerin kaybınızı atlatma sürecinde sağlıklı ve gerekli olduğunu anlayın.
2Başkalarına duygularınızı ifade edin. Sevdiğiniz birinin kaybını yaşadıktan sonra başka insanlarla konuşmak oldukça önemlidir. Arkadaşlarınız yada aileniz doğru tavsiyede bulunamayabilir, ama sadece birini dinlemek duygusal bir rahatlama yapacaktır. Bazen duygularınızı haykırmak yavaş yavaş ilerleme kat etmenize yardımcı olacaktır. Kaybınız sonrasında anlayışlı arkadaşlarınızı ve aile üyelerinizi bir araya getirin. Onlara duygularınızı ifade edin, huzuru ve desteği bulun.
3Hobi edinin. Yaratıcı bir insan olmasanız bile, duygularınızı ifade etmek için hobiye başlamak üzüntünüze somut bir şekil verebilir. Sevip kaybettiğiniz insanı anmak için küpür albümü ya da fotoğraf albümü yapın. O insanla aranızdaki ilişkiyi anlatan şiir, makale ya da kısa hikaye yazın. Duygularınızı ifade eden soyut resimler çizin ya da resim yapın. Bu duygularınızı kafanızdan dışarı bir beton kalıbına dökmeniz konusunda yardımcı olacaktır.
4Hatırlatıcıları hazırlayın. Sevdiğiniz birini kaybettikten sonra geriye hatıralar kalır. Bu hatıralar tatiller, doğum günleri gibi açıkça görülebilir. Ayrıca daha az somut da olabilir. Örneğin bir bakış ya da bir koku hatıraları tetikleyebilir. Ne zaman hatıralarla yüzleşeceğinizi bilemeyebilirsiniz. Bununla birlikte hatırayla yüzleşeceğinizi bildiğinizde kendinizi hazırlayın.
- Birinin ölüm yıl dönümü acı verebilir. Onsuz ilk doğum günün ve tatilin acısına dayanmak çok zor olabilir. O günlerde kendinizi basit bir şekilde neşelendirmeniz duygusal açıdan yararlı olacaktır. Böyle günlerde üzgün olabileceğiniz gerçeğini kabul etmeniz ve kendinize hatırlatmanız, bu duygularınızı hissetmeniz için önemlidir.
- Bununla birlikte ayrıca kendinize iyi baktığınızdan emin olmalısınız. Eğer üzüntüyü tetikleyecek belli gün ya da olaylar biliyorsanız, arayacak ya da görebileceğiniz biri olduğundan emin olunuz. Yeterli destek almak isteyeceksiniz. Ayrıca zihninizi dağıtacak bir şey bulun. Üzüntünüzü kabul ederken eğer hatıra sizi bunaltıyorsa, kafanızı rahatlatacak bir şey yapın. Sinemaya gidebilir ya da eski bir arkadaşınızı arayabilirsiniz.
5Anıları anlatmak. Çoğu insan, yaşadığı kayıptan sonra hatıraları rahatlatıcı bulur. Eski günlerden konuşmak başta acı verici olabilir. Ama zamanla sevdiğiniz ve kaybettiğiniz kişinin hatıraları hazineniz olabilir. Anma töreninde ve cenaze töreninde diğer insanlarla anılarınızı paylaşmaya katılın. Anı üzüntüyle başa çıkmak için duygusal açıdan rahatlatıcı olabilir.
- Ayrıca birinin anısını onurlandırmak için somut yöntemler bulabilirsiniz. Örneğin, bir organizasyona katılan ya da önemseyen bir kuruluşa hayır yapmayı istemeniz onlar için önemli olabilirdi.
Kaynak:
- http://www.helpguide.org/articles/grief-loss/coping-with-grief-and-loss.htm
- http://www.wikihow.com/Cope-With-the-Loss-of-a-Loved-One