Ergenlik yıllarında, gençler nikotine bağımlılık göstermeye, diğer yaş gruplarına göre daha yatkındır. Sigara içenlerin %90’ı, sigaraya 19 yaşından önce başlıyor. Bu nedenle sigara içmekten kaynaklanan kanser, kronik obstrüktif akciğer hastalığı, ve diğer kalp hastalıkları gibi zararları etkileri önlemek için, çocuğunuzun verdiği sinyallere karşı temkinli olmak çok önemli. İşte çocuğunuzun sigara içip içmediğini anlamanız için bir kaç yöntem.
Bölüm1 : Fiziksel Semptomları Tanımak
1Sigaranın neden olduğu öksürüklerine dikkat edin. Sigaranın en yaygın ve en hızlı tespit edilebilen işareti sürekli tekrarlanan sigara öksürüğüdür. Sigara içmeye başladıktan bir kaç gün sonra ve hatta arada sırada içilse bile hemen ortaya çıkabilir. Öksürükler genellikle sabahları en yoğundur ve gün içerisinde azalır. Genellikle açık, sarı ve hatta yeşil renkli balgam meydana getirir.
2Sarı dişlere dikkat edin. Sigara içmek zaman içerisinde dişleri sarıya döndürebilir. Bu nedenle çocuğunuz dişlerinin son zamanlarda daha sarı görünüp görünmediğine dikkat edin.
- Ayrıca, çocuğunuzun bir anda özel diş macunları ya da diş beyazlatıcı bantlar gibi dişleri beyazlatan ürünlerle ilgilenmeye başlayıp başlamadığını gözlemleyin.
3Çocuğunuzun parmaklarındaki sarı lekeleri inceleyin. Dişlerdeki sarılığın meydana çıkması biraz zaman alabilirken, sigara içmek neredeyse hemen parmaklarda ve tırnaklarda sarı lekelere neden olabilir.
4Çocuğunuzun çıkardığı hırıltılı seslere dikkat edin. Hırıltılı sesler çocuğunuzda bir çok fiziksel sıkıntıya işaret edebilir, ama bu sıkıntılardan bir tanesi sigaradan zarar görmüş solunum yolu ve akciğerdir.
5Nefes darlığına dikkat edin. Nefes darlığı bir sigara içicisinin en bariz sinyallerinden biridir. Eğer çocuğunuz aniden uzun süre boyunca aktif hareketlerin içinde bulunamıyorsa ya da fiziksel bir aktiviteden sonra nefesini toparlamakta daha uzun süre harcıyorsa, çocuğunuzun sigara içme olasılığını değerlendirmelisiniz.
6Ne kadar sık solunum yolu hastalığı geçirdiğini gözlemleyin. Sigara içenler, soğuk algınlığı, bronşit ve zatürre gibi solunum hastalıkları geçirmeye daha yatkındırlar. Eğer çocuğunuz birden bu tarz hastalıkları geçirmeye başlamışsa, bu hastalıkların nedeninin sigara içmenin bir yan etkisi olduğunu göz önüne alabilirsiniz.
Bölüm2: Diğer İşaretlere Bakmak
1Kıyafetlerinin ya da saçının sigara kokup kokmadığına dikkat edin. Sigara kokusu üste sinen ve kurtulması kolay olmayan bir kokudur. Eğer çocuğunuz sigara içiyorsa, büyük bir ihtimalle özellikle uzun saçlıysa, saçlarındaki ve kıyafetlerindeki kokuyu fark edeceksiniz.
- Not: Bazen sigara içen gençler sigara kokusunu aşırı miktarda kolonya ve vücut spreyleri kullanarak bastırmaya çalışabilirler. Sigara kokusu bir miktar bastırılmış olsa da, kokuyu yine de fark edebilirsiniz.
2Odalarının penceresini açık bırakıp bırakmadıklarını gözlemleyin. Çocuklar genellikle sigara içtikten sonra odalarını havalandırmaya çalışırlar. Pencereyi açık tutmak istemek normal bir davranış olabilir, ancak özellikle çok soğuk, yağmurlu, kötü havalarda açık bırakmak isteyip istemediklerine dikkat edin.
3Halının, arabanın ve kıyafetlerinin üzerindeki sigara yanıklarını inceleyin. Ergenler sigara içme konusunda daha az tecrübelidirler ve el-göz koordinasyonları bir yetişkinin ki kadar gelişmemiştir. Bu nedenle, sigara içmeye başladıklarında, yanlışlıkla etraflarındaki eşyaları yakabilirler. Odalarındaki halının ve kıyafetlerinin üzerindeki yanık izlerine dikkat edin. Ayrıca bir çok genç arabadaki kokuyu odalarına göre daha kolay maskeleyebileceğini düşündüğünden, arabalarındaki sigara yanıklarına da dikkat edin.
4Odalarında ya da çantalarında kibrit veya çakmak olup olmadığına bakın. Çakmak ya da kibrit gibi küçük objeleri fark etmek zor olabilir, ancak çocuğunuz çakmak, kibrit satın almaya ve yanında taşımaya başladıysa, bu sigara içtiğinin bir işareti olabilir. Sadece mum yakmak için taşıdıklarını iddia etseler de eğer sigara içtiğinden şüpheleniyorsanız çocuğunuzun ne kadar sık çakmak ya da kibrit taşıdığını gözlemleyin.
5Sigara içen arkadaşları olup olmadığına dikkat edin. Ergenler oldukça ikna edici olabilirler, bu durumda çocuğunuz arkadaşlarının sigara içmek için yaptığı baskıya yenik düşebilir. Arkadaşları sigara içen gençler, içmeyenlere göre sigara içmeye daha yatkın olurlar.
6Ağız çalkalama suyu ve sakız kullanım sıklıklarını gözlemleyin. Sigara içenler, sigara içmenin ağız kokularının keskin bir sigara kokusuna sahip olduklarının farkındadırlar. Bu yüzden, içiciler sigara içtikten sonra genellikle bu kokuyu ağız çalkalama suyu ve sakızla bastırmaya çalışırlar. Eğer çocuğunuz nefesinin nasıl koktuğu konusunda endişeli görünüyorsa, sigara içtiğini sizden saklamaya çalışıyor olabilir.
7Ne kadar para harcadıklarına dikkat edin. Sigara içmek pahalı bir bağımlılıktır. Eğer ulaşım imkanınız varsa, banka hesaplarının hareketlerini ve ne kadar sıklıkla bakkallardan, marketlerden ve sigara satan yerlerden alışveriş yaptıklarını gözlemleyin. Eğer düzenli olarak sigara satın alıyorsa, harcamalarını izleyerek anlayabilirsiniz.
Kaynak:
- https://www.dosomething.org/facts/11-facts-about-teen-smoking
- http://www.parentfurther.com/high-risk-behaviors/tobacco/does-your-child-smoke
- http://www.wikihow.com/Know-if-a-Teen-Is-Smoking